Dział: Psychologia i życie

Bo mąż ją wyśmieje. Bo dzieci nie śpią, a ona zasypia na stojąco. Bo spotkałaby się z potępieniem. Matki żałujące rodzicielstwa mają wiele powodów, żeby o tym nie mówić.

Poczucie sprawczości oznacza, że mamy świadomość skutków swoich decyzji, że możemy kreować swoje życie, że wiele rzeczy od nas zależy. I to się absolutnie nie kłóci z akceptacją tego, że przyszłość może wyglądać różnie. Powiedziałbym wręcz przeciwnie – to ze sobą współgra. Bo życie dzieje się w tej chwili i mamy różne możliwości wyboru i wpływu.

Kultywowanie świadomości musi być stałą misją, dynamicznym projektem społecznym, którego kształt i kierunek należy ustalać wciąż na nowo. Przy czym nie chodzi o osiągnięcie konkretnego celu, tylko o nieustającą refleksję nad ludzkim umysłem i poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czym właściwie jest dobre życie.

Pewne zdarzenia mają duże konsekwencje dla badań psychologicznych. Jednym z nich było zabójstwo Kitty Genovese przez Winstona Moseleya. Kitty Genovese była barmanką. Po zakończonej pracy wracała do domu i zaparkowała swój samochód na parkingu położonym około stu metrów od jej domu. Moseley podążał za nią i uderzył ją sztyletem. Ofiara krzyczała i wzywała pomocy. Moseley oddalił się od miejsca ataku, ale po pewnym czasie wrócił i zgwałcił Genovese, a potem zasztyletował ją ostatecznie. Krzyki Genovese były słyszane przez dość dużą liczbę jej sąsiadów, jednak nikt z nich nie interweniował ani też nie zadzwonił po policję. Morderstwo było szczegółowo opisywane przez ówczesną prasę. 

Przyczyny odkochania się są tak samo nieuchwytne jak przyczyny, które doprowadzają do szeregu zmian w funkcjonowaniu, interpretowanych przez nas jako zakochanie się. Zrozumienie, w jaki sposób zakochujemy się i odkochujemy na poziomie fizjologicznym, nie oznacza przejęcia kontroli nad tymi procesami. Jednak wiedza odnośnie własnych uczuć pozwoli zaakceptować te procesy, łatwiej je przeżywać i mieć na nie choć nikły wpływ.

Wyobraź sobie, że jesteś tu i teraz i cieszysz się z samego faktu swojego istnienia. Nic więcej nie musisz, aby cieszyć się swoim istnieniem. Radość, zadowolenie czy smutek, niepewność, zaskoczenie… – przyjmujesz z zaciekawieniem i życzliwością w swojej wewnętrznej przestrzeni przyzwolenia. Jest to przestrzeń, do której tylko Ty masz dostęp. Przestrzeń bez ocen i osądów. Twoje miejsce, Twój dom.

Kiedy robimy badania wśród Polaków i pytamy, po co im dzieci, zawsze powstaje lista pięknych i szlachetnych powodów rodzicielstwa. Kiedy jednak przyglądamy się im, dlaczego tak naprawdę pragną mieć dzieci, to często okazuje się, że kryją się za tym ukryte przekonania, które już dalekie są od altruizmu. A przecież dziecko nie jest po coś. Jak zaprosić je do naszego życia i pozwolić mu to życie zmienić na lepsze?

W potocznym przekonaniu sami znamy siebie najlepiej. Do swoich myśli i odczuć mamy przecież dostęp non stop i wiemy o sobie takie rzeczy, o których nie wie nikt inny. Wierzymy, że jesteśmy ekspertami w dziedzinie wiedzy na swój temat. Czy rzeczywiście tak jest? A może to inni pod wieloma względami widzą nas trafniej i znają lepiej.