Przed każdą wywiadówką przeżywam męki. Na myśl o zbliżającym się terminie zaczynam czuć się fatalnie i najchętniej poszłabym wtedy na zwolnienie. Niektórzy rodzice są w porządku, ale większość przychodzi do szkoły z pretensjami i wszystko ma nam za złe. Gdy staję z nimi oko w oko, serce kołacze mi jak oszalałe. Nie mam z kim o tym pogadać, a sama jakoś nie potrafię poradzić sobie z tym problemem. Aneta G., nauczycielka z Zielonej Góry
Od września 2003 do czerwca 2004 roku w Filii nr 6 Biblioteki Wojewódzkiej w Gdańsku-Zaspie, nauczyciele, wychowawcy i pedagodzy z różnych szkół uczestniczyli w cyklu spotkań doskonalenia zawodowego Kompetentny Nauczyciel. Spotkania te, prowadzone przez zespół psychologów i terapeutów, obejmowały wiele niezmiernie ważnych i aktualnych w dzisiejszej szkole tematów: płeć w wychowaniu, porozumienie nauczyciel - rodzic, agresja, przemoc, prześladowanie, dysleksja rozwojowa, organizacja zajęć pozalekcyjnych i inne. Jednym z efektów wspólnych spotkań jest „Szkolny program profilaktyki przeciwko nudzie w budzie”, realizowany obecnie w wielu trójmiejskich szkołach. O tym, dlaczego program był potrzebny i co zmienił, z jego pomysłodawcami rozmawia Justyna Nosal.
To, jakim człowiekiem stanie się młody chłopak w dorosłym życiu, w znacznej mierze zależy od otrzymanej przez niego opieki, uwagi i zrozumienia oraz od jakości jego relacji z dorosłymi mężczyznami, w tym z nauczycielami. Chłopcy nie muszą być złośliwi, okrutni i ordynarni, jeśli mądry nauczyciel-mężczyzna pomoże im w trudach dorastania. By to uczynić, powinien jednak zrozumieć, na czym dzisiaj polega męskie dojrzewanie. W innym przypadku nie będzie mógł ofiarować dorastającym chłopcom takiego wsparcia, jakiego potrzebują, by stać się w pełni odpowiedzialnymi, kochającymi i mądrymi mężczyznami.
W codzienności szkolnej przeciętnego ucznia brakuje mężczyzn. To przejaw szerszej, niebezpiecznej tendencji znikania „panów” z życia dzieci.
Kiedy dziecko jest gotowe, żeby pójść do szkoły? Jakie powinno mieć cechy, aby mogło zostać uznane za dojrzałe do nauki szkolnej? W jaki sposób przygotować dziecko do podjęcia nauki w szkole, a więc jak zapewnić mu „dobry start”, powodzenie i poczucie skuteczności własnego uczenia się? Te pytania dotyczą nie tylko kryteriów dojrzałości szkolnej, ale także roli środowiska, w którym dziecko żyje i rozwija się. Na te i wiele innych kwestii dotyczących dojrzałości szkolnej dziecka psychologowie i pedagodzy poszukują odpowiedzi już od początków minionego stulecia.
Jąkający się uczniowie są często uważani za mało sympatycznych i niezbyt inteligentnych, za leni próbujących pod przykrywką jąkania ukryć własne nieróbstwo. To nieprawdziwe i krzywdzące posądzenia. Inteligencją nie ustępują bowiem swoim płynnie mówiącym kolegom, a jąkanie jest tylko zewnętrznym przejawem poważnych problemów zdrowotnych lub psychicznych.
Dla większości z nas Aleksander Kamiński to autor nieśmiertelnej lektury Kamienie na szaniec. Mało kto jednak wie, że był on wybitnym uczonym, twórcą wielu nowatorskich koncepcji wychowawczych. Przede wszystkim był jednak niezwykłym wychowawcą - z zamiłowania, z wyboru i z powołania.
Nie ma gotowych recept na to, jak się zachowywać wobec ucznia chorującego na cukrzycę. Wszystko zależy od indywidualnych cech ucznia, od samego nauczyciela oraz od doświadczeń szkoły. Każdy uczeń jest wyjątkowy i niepowtarzalny, każdy ma inne doświadczenia rodzinne, zdrowotne i edukacyjne, z którymi radzi sobie w charakterystyczny dla siebie sposób. Postępowanie nauczyciela musi być dostosowane do wieku i sytuacji dziecka. Wtedy dobrze spełni on swoją rolę, a jego podopieczny będzie mógł rozwijać się i dobrze przystosować do życia z cukrzycą.
W każdym miejscu pracy mogą się pojawić konflikty pokoleniowe. W szkole bywa to szczególnie widoczne. Młodzi nauczyciele zarzucają starszym schematyzm, brak nowoczesności, nienadążanie za zmianami i nowymi tendencjami w oświacie. Starzy uważają, że młodzi mają wygórowane oczekiwania, nie potrafią bezinteresownie zaangażować się w swoją pracę. Podkreślają, że przygotowanie zawodowe młodych nauczycieli wyniesione ze studiów jest niewystarczające. Wydaje się, że znalezienie porozumienia czy choćby pewnych elementów kompromisu pomiędzy nimi nie jest możliwe.
Nazwisko Marii Montessori kojarzone jest w historii oświaty i wychowania z „ruchem nowego wychowania”, „pedagogiką wychodzącą od dziecka”, współcześnie zaś z „pedagogiką alternatywną”. Na całym świecie funkcjonują placówki dla dzieci przedszkolnych i szkolnych, pracujące w oparciu o założenia pedagogiki Montessori. Koncepcja wychowania Marii Montessori, pierwszej w dziejach Włoch kobiety-lekarza, jest aktualna i w dzisiejszych czasach. Była pierwszą, która zaczęła traktować dziecko jako podmiot, tworzący swoją własną, niepowtarzalną osobowość. Stąd śmiało można włączyć jej koncepcję w nurt pedagogiki humanistycznej.
Dzieci chore na alergie i astmę powinny być traktowane tak samo jak dzieci zdrowe. Dlatego klasa powinna wiedzieć, że kolega lub koleżanka są chorzy, na czym ich choroba polega, jak się zachować, gdy dojdzie do ataku duszności. Ogromnie ważna jest też ścisła współpraca między nauczycielami (szczególnie wychowawcą) a rodzicami i lekarzem alergologiem przy zapewnieniu dziecku optymalnych i bezpiecznych warunków nauki.
Bardzo często trudności szkolne pojawiają się niejako przy okazji innych problemów przeżywanych przez dziecko. Dlatego skuteczną pomoc musi poprzedzić wnikliwe rozważenie: co tak naprawdę się dzieje z dzieckiem? Niepowodzenie w nauce to proces, w którym należy odkryć zarówno przyczyny, jak i mechanizm podtrzymujący. Bez tej wiedzy i zrozumienia niemożliwa jest skuteczna pomoc.
