Czytanie jako klucz do świata

Wstęp

Nauczyciel rzemieślnik, który zapomina, że celem kształcenia jest rozwój, zaczyna uczyć dzieci liter, a nie czytania. Może nawet zapomnieć, po co uczy je tych liter. Nauczyciel przewodnik uczy dzieci czytania, a nie rozpoznawania liter. Otwiera przed nimi bogaty świat możliwości i nieskończony obszar wiedzy.

Czytanie i pisanie to we współczesnym świecie podstawowe umiejętności, bez których nie da się prawidłowo funkcjonować. Nic więc dziwnego, że nauka czytania i pisania to jeden z najważniejszych celów wczesnego kształcenia. Akceleracja rozwoju powoduje, że dziecko już w domu rodzinnym uczy się podstaw tych umiejętności, a w przedszkolu w znacznej mierze je rozwija. Obecnie rzadko zdarza się, że dziecko rozpoczynające naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej nie zna liter polskiego alfabetu. Jednak znajomość liter to nie wszystko. W szkole dziecko musi opanować trudną sztukę rozpoznawania ich w słowach pisanych i łączenia abstrakcyjnych znaczeń z konkretnymi wyrazami, a także poznać zasady i reguły gramatyczne. Jest to w dużej mierze związane z rozwojem poznawczym i intelektualnym człowieka.

Umiejętności czytania i pisania są z jednej strony naturalne, dziecko nabywa je bowiem w toku rozwoju, stanowią podstawowy etap na drodze zdobywania wiedzy szkolnej. Z drugiej jednak strony umiejętności te nie są konieczne do rozwoju osobowego. Są na świecie plemiona, które zdobywają wiedzę na zasadzie ustnego przekazu czy opowieści. Niemniej jednak współczesne dziecko żyjące w realiach multimedialnego świata informacji powinno, a wręcz musi opanować te umiejętności na dobrym poziomie, by móc dalej rozwijać się i korzystać z dostępnej wiedzy.

Tradycyjne podejście do edukacji zakłada tworzenie skutecznego nauczania w oparciu o z góry ustalony i określony cel. W opublikowanej w 1990 roku pracy Rozwój jako cel wychowania amerykańscy psychologowie Lawrence Kohlberg i Rochelle Mayer przedstawili trzy strategie nauczania: strategię „zasobu cnót”, strategię „psychologii przemysłowej” oraz strategię „logiki rozwojowej”. Pierwsza z nich to realizacja określonego planu i dążenie do uzyskania stanu idealnego (pożądanego), określonego z góry jako najlepszy i sprawdzony w działaniu. Stan będzie idealny, jeśli uczeń nabędzie oczekiwane przez nauczyciela umiejętności. To nauczyciel określa – na podstawie wcześniej wyznaczonej listy cech (umiejętności) – co na przykład znaczy „być dobrym uczniem”. Jego zadaniem jest nieustanne sprawdzanie, na ile uczeń spełnia stawiane mu wymogi i zbliża się do stanu idealnego. Z kolei strategia „psychologii przemysłowej” dąży do realizacji działań dającyc...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI