Goethe powiedział: „Gdy otworzysz oczy, wydaje ci się już, że widzisz”. Rzeczywiście, wydaje ci się. Bo tak naprawdę jest to zaledwie początek długiej drogi. Wprawdzie oczy patrzą, ale widzi mózg. To on z mozaiki i plątaniny impulsów nerwowych w ułamkach sekundy wyławia sens tego, na co patrzymy i buduje nasz własny, autorski obraz świata.
Dlaczego zdarza się, że pamiętamy coś, czego nie było? Jak powstają fałszywe wspomnienia? Czy można skazać kogoś na podstawie zeznań naocznych świadków? Jak wspomnienia poprawiają nam nastrój? O paradoksach pamięci mówi dr hab. Agnieszka Niedźwieńska. Agnieszka Niedźwieńska jest wicedyrektorem Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się badaniem pamięci autobiograficznej. Napisała m.in.: „Poznawcze mechanizmy zniekształceń w pamięci zdarzeń”.
Czy Polacy czują się szczęśliwi? Czy pieniądze dają nam szczęście? Dlaczego Polak smutny po rozwodzie? Skoro nikomu nie ufamy, to jak się rozwijamy? I co mogą władze? Wszystko to tłumaczy JANUSZ CZAPIŃSKI. Prof. dr hab. Janusz Czapiński jest psychologiem społecznym, prorektorem Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania, pracuje też na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jest autorem kilku teorii dotyczących adaptacji, m.in. cebulowej teorii szczęścia. Od 1991 roku razem z socjologami, demografami i ekonomistami bada jakość życia Polaków.
Nieobecność ojca w życiu syna, bez względu na to czym uwarunkowana, może stanowić duże zagrożenie dla jego harmonijnego rozwoju. Maminsynkom, pieszczoszkom mamusi, niezdarom i fajtłapom uzależnionym od matek przygląda się z bliska Ewa Szperlich.
Spotykamy kobiety docenione w dzieciństwie, wręcz hołubione przez ojców. I takie, które zostały przez nich opuszczone, zniszczone, do czegoś wykorzystane. Te pierwsze zazwyczaj pewnie kroczą przez życie, potrafią układać swoje relacje z mężczyznami. Te drugie często nie ufają mężczyznom, boją się ich lub nimi gardzą. Bywa też, że w każdym mężczyźnie poszukują substytutu ojca.
To matka przede wszystkim musi dać ojcu okazję do opiekowania się dziećmi, również córką. Musi też uznać zabawy z ojcem za istotne doświadczenie dla dziecka. W tym sensie podejmowanie przez matki zajęć poza domem daje szansę ojcom, by mogli zająć się córkami - wyjaśnia Julita Wojciechowska.
Dlaczego kobiety lepiej od mężczyzn potrafią odczytywać kiedy ktoś kłamie? Dlaczego, jeśli w czysto damskim towarzystwie jedna z pań zasiądzie z szeroko rozstawionymi nogami, inne zaczną czuć się nieswojo? A dlaczego mężczyźnie takie zachowanie może ujść płazem? I dlaczego mężczyźni lubią przyjmować pozę Johna Wayne’a? Na te i wiele innych pytań odpowiada Allan Pease, specjalista od mowy ciała. Allan Pease jest znanym specjalistą w dziedzinie mowy ciała, komunikacji i relacji międzyludzkich. Jego 14 książek (część napisał wspólnie z żoną Barbarą), zostało przetłumaczonych na 50 języków i ukazało się w ponad 100 krajach, w łącznym nakładzie 20 milionów egzemplarzy. W 30 państwach Pease regularnie prowadzi szkolenia i wykłady. Na zdjęciu: z żoną Barabarą, która również zajmuje się mową ciała. Dziękujemy Oficynie REBIS - wydawcy książek Allana i Barbary Peasów - za umożliwienie przeprowadzenia rozmowy.
To między innymi badania Henrego Goddarda stały się podstawą do przyjęcia w Stanach Zjednoczonych aktów prawnych, na mocy których w XX wieku planowano wysterylizować kilkadziesiąt tysięcy osób niepełnosprawnych umysłowo. Najbardziej zagorzali krytycy Goddarda twierdzą, że to za jego sprawą do nauki o człowieku wdarły się rasizm i dyskryminacja.
Rodzice nigdy nie są przygotowani na to, że ich dzieci wkroczą w dorosłość i seksualność. Swoimi zachowaniami zwykle tylko psują relacje z dorastającymi pociechami - opowiada Wiesław Sokoluk.
Jak reklama działa poza naszą świadomością? Czy można skłonić mężczyznę, aby zaczął kupować podpaski? Czy naprawdę potrafimy odróżnić od siebie colę od pepsi? Jakie potrzeby tak naprawdę zaspokaja telefon komórkowy? O reklamie mówi dr hab. Dominika Maison. Dominika Maison jest psychologiem. Pracuje na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi badania nad oddziaływaniem reklamy. Współpracuje z różnymi firmami, zajmując się badaniem wizerunku marki. Napisała m.in.: „Utajone postawy konsumenckie. Analiza możliwości wykorzystania metody IAT” oraz „Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych”. Jest redaktorem i współautorem książki „Propaganda dobrych serc - czyli rzecz o reklamie społecznej”.
Wyraź siebie, miej własne zdanie - słyszymy zewsząd - i bądź sobą. No dobrze, czyli kim? Zależy, w jakiej stronie świata - wschodniej czy zachodniej - żyjesz. „Zawsze wraca się do siebie - napisała przed laty Agnieszka Osiecka - tylko niech mi ktoś odpowie - gdzie to jest?”. Dla przeciętnego Amerykanina „być sobą” to znaczy być kimś odrębnym, kto jest w opozycji wobec innych. A w Chinach czy Japonii „ja” jest zawsze częścią większej całości, powiązaną na stałe z ludźmi wokół.
Latem bliżej nam do siebie. Odkryte i opalone ciała tulą się i obejmują. Wiedzą, co robią. Dotyk sygnalizujący miłość i przywiązanie jest naszą podstawową potrzebą, równie silną jak głód, a może nawet silniejszą.