Nie bez powodu świat jest tak pomyślany, że mamy parę rodziców, matkę i ojca. Każde z nich ma do spełnienia w rodzinie inne zadania, w odmienny sposób wpływa na rozwój dziecka. Wiele teorii i badań dowodzi, jak ważna jest matka. Lecz nie zastąpi ona ojca. Matka dostarcza dziecku pierwszych wzorów relacji społecznych – dotyczących samouspokajania i inicjowania kontaktu, dzięki czemu później potrafi ono radzić sobie z emocjami i podejmuje relacje społeczne.
Ojciec wprowadza w świat
Ojciec z kolei ma do spełnienia inne funkcje, inaczej też wygląda jego zaangażowanie w interakcję z dzieckiem. Zwykle mocniej zajmuje się dzieckiem wtedy, kiedy można się już z nim porozumieć. Michael E. Lamb, profesor psychologii z University of Utah, w książce The Role of Father in Child Development przytacza badania porównawcze stylu opieki nad dzieckiem. Wskazują one, że ojcowie stawiają dzieciom więcej wymagań, zachęcają je do niekonwencjonalnych zachowań, prowokują do podejmowania nowych wyzwań. W relacji z matką dziecko zdobywa poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności, zaś ojcowie testują to poczucie i sprawdzają, w jakim stopniu dziecko jest w stanie przenieść nabyte umiejętności z jednej relacji na inną. To ojciec wprowadza dziecko w świat szerszy niż relacja z dostosowującym się do niego rodzicem. Bywa, że stawia dziecku niełatwe zadania. To on wymusza na dziecku dostosowywanie się do reguł życia społecznego, obowiązujących poza ochraniającą relacją z matką. Stąd, jak wynika z badań, ojciec wpływa silniej na społeczne funkcjonowanie dziecka. Okazuje się, że dzieci, którymi od najwcześniejszych lat opiekuje się ojciec, są później aktywne, zainteresowane światem zewnętrznym i posiadają bardziej uwewnętrznione poczucie kontroli w porównaniu z dziećmi wychowywanymi w pierwszych latach wyłącznie przez matki, jak to się dzieje często w domach o tradycyjnym układzie ról rodzinnych.
Wyzwanie w relacji z córką
W relacji z córką ojcowie stają dziś przed prawdziwym wyzwaniem, bo to oni mają decydujący wpływ na to, jak córka zaistnieje kiedyś w roli kobiety. W tradycyjnych społeczeństwach wzory pełnienia ról płciowych były stabilne. Dziś zmieniają się zarówno role społeczne, jak i funkcje pełnione przez kobiety i przez mężczyzn. Dlatego ojciec wychowujący córkę coraz częściej musi odpowiedzieć sobie na pytanie: jakie cechy, jakie kompetencje i postawy będą jej najbardziej przydatne w dorosłym życiu? Zdarza się, że kobiety podejmują role dotychczas realizowane wyłącznie przez mężczyzn. Przejmują też męski styl funkcjonowania w grupach, czyli podejmują role polegające na kierowaniu zachowaniem innych, wydawaniu poleceń, koncentracji na końcowym celu. W relacji z ojcem dziewczynki mają po raz pierwszy okazję wypróbowywać te zachowania, które potem pozwolą im się przystosować do tych nowych warunków życia. Problem w tym, że mężczyźni poz...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
