Przed Duszy oczyma

Wstęp

Goethe powiedział: „Gdy otworzysz oczy, wydaje ci się już, że widzisz”. Rzeczywiście, wydaje ci się. Bo tak naprawdę jest to zaledwie początek długiej drogi. Wprawdzie oczy patrzą, ale widzi mózg. To on z mozaiki i plątaniny impulsów nerwowych w ułamkach sekundy wyławia sens tego, na co patrzymy i buduje nasz własny, autorski obraz świata.

Jak to się dzieje, że coś widzimy? Najpierw bodźce wzrokowe (czyli fale elektromagnetyczne) trafiają do siatkówki naszych oczu. Tam zostają przetworzone na impulsy nerwowe i przewodzone są do mózgu włóknami nerwowymi, tworzącymi nerw wzrokowy. W tzw. skrzyżowaniu wzrokowym te włókna nerwowe, które mają swój początek w przynosowej (przyśrodkowej) części siatkówki, ulegają skrzyżowaniu, inaczej mówiąc „przechodzą” na drugą stronę, czyli na przykład z lewego oka trafiają do prawej półkuli mózgu. Natomiast włókna z części przyskroniowej (bocznej) biegną prosto, z lewego oka do lewej półkuli. Następnie poprzez tzw. ciała kolankowate boczne, wchodzące w skład wzgórza, a dalej przez tzw.  promienistość wzrokową, sygnały wzrokowe trafiają do kory mózgowej. I tu dokonuje się złożona analiza tego, co widzimy. Ośrodki mózgowe przetwarzające informacje wzrokowe znajdują się w płacie potylicznym. Wyróżnia się tu trzy obszary. Pierwszy z nich, tzw. pierwotna kora wzrokowa (V1) – odbiera sygnały wzrokowe z ciał kolankowatych bocznych i przesyła je dalej, do tzw. drugorzędowej kory wzrokowej (V2). Tu informacja wzrokowa jest scalana, przetwarzana i analizowana. Następnie w obrębie obszaru V3-V5, informacje wzrokowe są łączone z informacjami pochodzącymi z innych zmysłów, np. słuchu, oraz z innymi funkcjami, np. mową.

Odzyskany wzrok

Uszkodzenia (lezje) drogi wzrokowej na jakimś etapie prowadzą do specyficznych ubytków w polu widzenia. Przerwanie nerwu wzrokowego biegnącego z prawego oka powoduje ślepotę oka prawego. Uszkodzenie włókien wzrokowych krzyżujących się wywołuje tzw. niedowidzenie połowicze różnoimienne (ubytek lewej połowy lewego pola widzenia i prawej połowy prawego pola widzenia, czyli ślepotę przyskroniową obu oczu). Najbardziej drastyczne objawy wywołuje uszkodzenie promienistości wzrokowej po obu stronach. Prowadzi to do tzw. ślepoty mózgowej. Jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty mózgowej jest niedokrwienie mózgu, wynikające np. z niedrożności naczyń krwionośnych. Okazuje się jednak, że po pewnym czasie pacjenci mogą częściowo a nawet całkowicie odzyskać wzrok. Proces ten zachodzi stopniowo: początkowo pacjenci odbierają jedynie błyski....

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI