Ponadstuletnia historia naukowej psychologii, to także historia ludzkich błędów, fałszowanych badań, szalbierstw czy niesprawdzonych teorii. Nawet psychologowie - z założenia zajmujący się badaniem ludzkich pragnień i zachowań - nie ustrzegli się od pokusy pójścia drogą na skróty.
Dział: Wstęp
Kiedy John Watson, amerykański psycholog i twórca behawioryzmu, był u szczytu sławy, dotarła do niego wiadomość, że jego ojciec, z którym stracił kontakt trzydzieści lat wcześniej, chciałby się z nim zobaczyć. Watson kategorycznie odmówił. Uraz, jaki przeżył w dzieciństwie w związku z odejściem mężczyzny, którego podziwiał, był zbyt głęboki.
Przed 80 laty, dnia 24 kwietnia 1928 roku zmarła w Warszawie Józefa Joteyko. Uroczystości żałobne miały miejsce w kościele Najświętszego Zbawiciela. Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim. Wśród złożonych jej w hołdzie kwiatów był wieniec z czerwonych róż, z napisem na szarfie: „Profesorowi D-rowi Józefie Joteyko - Marszałek Józef Piłsudski”. Kim była kobieta tak godnie żegnana przez Naczelnika Państwa?
Kiedy student Karl Lashley zaprzyjaźnił się ze swoim wykładowcą, Johnem Watsonem, pewnie nie spodziewał się, że znajomość ta przetrwa do końca ich dni. Od początku uzupełniali się, oferując drugiemu to, w czym byli bardzo dobrzy: Lashley tłumaczył Watsonowi prace niemieckich psychologów, w rewanżu „ojciec behawioryzmu” serwował mu whisky z wodą sodową.
Dlaczego przytulenie i głaskanie kota, redukuje lęk? Dlaczego małe szczury w obecności matki nie dostrzegają zagrożenia, a dzieci kobiet, które doznały traumy, nie potrafią poznać, czy ktoś je lubi, czy nie? O mózgowych mechanizmach przywiązania mówi prof. Jacek Bomba. Profesor Jacek Bomba jest psychiatrą i psychoterapeutą. Kieruje Katedrą Psychiatrii i Kliniką Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Należy m.in. do International Association for Child and Adolescent Psychiatry and Allied Professions, European Family Therapy Association oraz World Psychiatric Association. Opublikował ponad 130 prac dotyczących rozwoju i zaburzeń seksualności.
Nie da się napisać instrukcji obsługi niemowlaka. To jest żywa osoba i uczymy się jej w kontakcie. Często płaczem niemowlę sygnalizuje pragnienie kontaktu z inną osobą. To osoba i bycie razem z nią jest na początku najważniejsze – mówi dr GRAŻYNA KMITA.
Pragniemy go, ale po cichu, skrycie. Publicznie krytykujemy tych, co pędzą ku niemu bez hamulców. Życzymy sobie sukcesu oficjalnie, przy świątecznych okazjach, ale gdy ktoś go już osiągnie – traci naszą sympatię. Wychowujemy do niego dzieci, choć się do tego nie przyznajemy. Ma wielu ojców, lecz często traktowany jest po macoszemu. Wyczekiwany i przeoczony, wymodlony i przeklęty... Sukces. Czemu tak ciężko żyć bez niego? Czemu z nim wcale nie łatwiej?
Czym można nasze myśli podpatrzeć w mózgu? Dlaczego diagnoza postawiona wspólnie przez trzech lekarzy prawdopodobnie będzie mniej trafna, niż gdyby każdy z nich postawił ją osobno? Czy psychologia ma pomysł na obniżenie poziomu agresji u dzieci? O tym, co może psychologia mówią Jan Strelau i Dariusz Doliński. Prof. dr hab. Jan Strelau - twórca regulacyjnej teorii temperamentu, prorektor Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek Akademii Europejskiej. Opublikował ponad 200 prac z zakresu psychologii różnic indywidualnych, m.in.: „Temperament: A Psychological Perspective”, „Temperament jako regulator zachowania: z perspektywy półwiecza badań”. Laureat wielu nagród, w tym Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Prof. dr hab. Dariusz Doliński - zajmuje się psychologią wpływu społecznego i psychologią reklamy, odkrywca huśtawki emocjonalnej jako jednej z technik wpływu. Przewodniczący Komitetu Nauk Psychologicznych PAN, dziekan Wydziału Zamiejscowego SWPS we Wrocławiu, autor wielu książek, m.in.: „Psychologiczne mechanizmy reklamy” i „Techniki wpływu społecznego”.
U podłoża otyłości nierzadko leżą problemy natury psychologicznej. Dlatego coraz więcej osób z nadwagą szuka pomocy u psychologa. W jaki sposób może on pomóc? Czy można stracić zbędne kilogramy dzięki wizytom w gabinecie specjalisty?
Zespół Aspergera to zaburzenie ze spektrum autyzmu. Nie da się go wyleczyć, ale można nauczyć się z nim żyć. Rodzice, słysząc diagnozę, zazwyczaj wpadają w panikę. Ale czy słusznie? Wszak wielu Aspie – bo tak o sobie mówią osoby dotknięte tym syndromem – to ponadprzeciętnie uzdolnieni ludzie.
Ona oskarża go o zdradę. On twierdzi, że jest „zimna”. Ich kilkuletnie małżeństwo rozpada się dzień po dniu. Wkrótce zdecydują o rozwodzie. Czy jest dla nich jeszcze jakaś szansa? Owszem, jeśli pozwolą, by w ich życie wkroczyła „trzecia siła”, czyli zawodowy mediator.
Dobra wiadomość! Twój mózg wytwarza szare komórki! Pokutujący przez lata pogląd, że neurony możemy jedynie tracić, że nowe nigdy nie powstają, został obalony. Mózg zatem, przynajmniej w jakimś stopniu, odradza się. Tylko po co? To - banalne na pozór - pytanie zaprząta dziś najtęższe umysły.