Dział: Wstęp

Za większość wypadków samochodowych winić można nie fatalny stan dróg, ale... emocje kierowców. Jazda autem wzbudza w ludziach albo agresję i wściekłość, albo paraliżujący lęk. Psychologowie badają, kiedy i dlaczego człowiek za kółkiem staje się tykającą bombą zegarową. Z prof. GERALDEM MATTHEWSEM o psychologii jazdy samochodem rozmawia Agnieszka Chrzanowska. GERALD MATTHEWS jest profesorem na Wydziale Psychologii University of Cincinnati w USA. Wśród jego zainteresowań badawczych znajdują się: psychologia stresu, emocje i osobowość w podejściu poznawczym, psychologiczne aspekty bezpieczeństwa na drodze. Przy użyciu symulatora jazdy samochodem bada takie zjawiska, jak agresja na drodze czy utrata kontroli nad pojazdem. Jest autorem i współautorem wielu znaczących publikacji, między innymi Personality Traits Human, Performance: Cognition, Stress and Individual Differences oraz Emotional Intelligence: Science and Myth.

Miłość to chemia. Jej ingrediencjami są serotonina, dopamina, estrogen i testosteron. To one decydują o naszej osobowości. Tworzą z nas Budowniczych, Badaczy, Dyrektorów czy Negocjatorów. Jeśli wiemy, którym z tych typów jesteśmy, bardziej świadomie wybieramy partnera - uważa HELEN FISHER. Dr HELEN FISHER jest antropologiem, profesorem na Wydziale Antropologii Rutgers University w USA, doradcą naukowym portalu randkowego Chemistry.com. Jej zainteresowania naukowe obejmują takie zagadnienia, jak miłość, małżeństwo, seks, neurobiologia różnic płciowych. Autorka pięciu książek, z których cztery ukazały się po polsku: Anatomia miłości, Pierwsza płeć. Jak wrodzone talenty kobiet zmienią nasz świat, Dlaczego kochamy?, Dlaczego on? Dlaczego ona?

Światłowrażliwość - zmora chorych na porfirie - stała się podstawą nowoczesnej terapii i diagnozowania nowotworów. Metoda fotodynamiczna, w której wykorzystuje się światłowrażliwość, czułością przewyższa możliwości rezonansu magnetycznego.

Kiedy w moim gabinecie pojawia się niepłodne małżeństwo, scenariusz najczęściej jest taki: kobieta cierpi ogromnie i zapomina, że podobnie może czuć się jej mąż. On zaś - przerażony jej samopoczuciem - zapomina o sobie. Choć pomocy psychologa potrzebują oboje, mężczyzna wycofuje się, twierdząc, że sobie poradzi. Uważa, że musi być twardy, żeby opiekować się kobietą...

Gdy po wielkim kryzysie Ameryka była pogrążona w depresji, on zaprzągł wóz, skrzyknął swoich studentów i jeździł od wsi do wsi, oferując porady psychologiczne. Twórca teorii konstruktów personalnych bawił się ze swoimi pacjentami w teatr - nieśmiałym przydzielał rolę duszy towarzystwa!

W sporze o strukturę przeżyć psychicznych, który toczył się w pierwszej dekadzie ubiegłego wieku, znaczące miejsce zajęli tak zwani psychologowie całości. Ich zdaniem odbieramy świat całościowo, a nie poprzez sumowanie wrażeń czy spostrzeżeń. Jednym z twórców tej koncepcji był William Stern.

Jego nazwiska nie znajdziemy w żadnej polskiej monografii historii psychologii. Przeoczyli je również autorzy „Słownika psychologów polskich”, choć uwieczniono w nim szereg postaci mniej zasłużonych dla rozwoju rodzimej nauki o psychice. Niedopatrzenia tego nie usprawiedliwia bynajmniej fakt, że uczony ten parał się psychiatrią, bo był on również pionierem psychologii klinicznej i lekarskiej w Polsce.

Dla bohatera „Dnia Świstaka” czas zatrzymuje się 2 lutego. Ten dzień powtarza się tak długo, aż mężczyzna zmieni się na lepsze. Niektórzy z nas też tkwią w wiecznej teraźniejszości. Inni żyją wspomnieniami lub marzeniami. O perspektywach czasowych i ich skutkach opowiada prof. Philip Zimbardo. Prof. PHILIP ZIMBARDO jest psychologiem, emerytowanym profesorem Stanford University. Zajmuje się m.in. psychologią zła, terroryzmu i dehumanizacji, wpływem społecznym i perswazją. Jest autorem słynnego stanfordzkiego eksperymentu więziennego. Wyniki swoich badań nad tym, dlaczego ludzie czynią zło, opisał w głośnej książce Efekt Lucyfera, zaś badania nad przyczynami nieśmiałości w książce Nieśmiałość. Jest autorem najpopularniejszego podręcznika psychologii pt. Psychologia i życie. Od 1994 roku wraz z prof. psychologii Johnem Boydem z University of Virginia prowadzi badania, jak sposób postrzegania czasu wpływa na ludzkie myśli, odczucia i działania.