Dział: Wstęp

Na ogół czujemy się odpowiedzialni za wychowanie młodej generacji, a swoją pracę traktujemy jako zadanie szczególnie ważne. Jednak z badań wynika, że żywimy niechęć do osiągnięć nauki, a zamiast szerszej wiedzy poszukujemy „przepisu na placek”. Okazuje się, że polegamy głównie na własnym doświadczeniu i wiedzy potocznej, co niestety sprawia, że nasze podejście do ucznia i innych uczestników edukacji jest mocno stereotypowe. Profesor Maria Dudzikowa - znakomita znawczyni codzienności szkolnej, od lat zajmująca się socjopedagogicznym i psychopedagogicznym funkcjonowaniem szkoły w Polsce, próbuje przekonać nas, że w pracy z uczniem warto odchodzić od prywatnych teorii i własnej interpretacji rzeczywistości na rzecz obiektywnej wiedzy psychologiczno-pedagogicznej.

Dlaczego dobry nauczyciel to nie zawsze dobry rodzic? Na czym polega specyficzny rodzaj stresu w zawodzie nauczyciela? Jak wpływa na jego życie rodzinne? Czy to prawda, że nauczyciele zachowują się w domu tak, jakby byli w szkole? Czy sprawdzają na własnych dzieciach swoje kompetencje wychowawcze? Na te i inne pytania odpowiada w udzielonym wywiadzie Jacek Bomba.

Dlaczego ktoś zostaje nauczycielem? Francuska psycholog odpowiada: istotny wpływ na wybór tego zawodu ma rodzina. Ten jednak, kto podejmuje się tej pracy z lojalności rodzinnej, najczęściej nie jest dobrym nauczycielem.

Gra transakcyjna to rodzaj mechanizmu obronnego, który ludzie stosują, kiedy pragną zyskać uznanie lub wsparcie, a nie wierzą, że mogą zdobyć je w sposób szczery i autentyczny. Mechanizm ten bywa pułapką, którą zastawiamy na innych, a w którą sami również wpadamy, często nie zdając sobie z tego sprawy. Aby nie dać się wciągnąć do gry, trzeba przede wszystkim umieć ją rozpoznać. I w tym pomóc może ten artykuł. Jarosław Jagieła prezentuje w nim najpopularniejsze gry psychologiczne, pokazuje, jakie poniesiemy konsekwencje, gdy się w nie zaangażujemy oraz doradza skuteczne sposoby, by uczestnictwa w grach odmówić.

Narzekamy na rzeczywistość: że brutalna, przygnębiająca, ponura, a człowiek człowiekowi wilkiem. Zamiast tego próbujmy – jako nauczyciele mający kontakt z młodym pokoleniem - wpływać na poprawę społecznych relacji naszych podopiecznych. Tekst Hanny Hamer, psychologa społecznego i psychoterapeutki, zajmującej się m.in. szkoleniami w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych, dydaktycznych i społecznych, przekonuje, jak ważne jest kształtowanie empatii u dzieci i młodzieży. Autorka zapoznaje nas z różnymi koncepcjami empatii, pokazuje zależności między empatią i agresją oraz stylami wychowawczymi. Przedstawia także sposoby pomiaru empatii oraz ciekawe ćwiczenia ją doskonalące.

Pracę z zespołem klasowym i trudnym uczniem powinno się rozpocząć od zadania sobie pytania: czy trudność, z którą się zmagamy, leży po stronie ucznia, czy sytuacji, w jakiej on się znajduje?

„U niego są zawsze skrajności. Nie ma normalności, tylko pełna radość, pełna miłość, pełne przytulanie, pełne zaufanie. Albo pełna agresja.”

Mam w klasie ucznia z ADHD, a dzieci - zwłaszcza te z nadpobudliwością - lubią uporządkowaną rzeczywistość. Sympatią i szacunkiem darzą nauczycieli zachowujących się w sposób przewidywalny, konsekwentny, pogodny. Czują się przy nich bezpiecznie i mogą rozwijać swoje możliwości.