Dział: Wstęp

Od września 2003 do czerwca 2004 roku w Filii nr 6 Biblioteki Wojewódzkiej w Gdańsku-Zaspie, nauczyciele, wychowawcy i pedagodzy z różnych szkół uczestniczyli w cyklu spotkań doskonalenia zawodowego Kompetentny Nauczyciel. Spotkania te, prowadzone przez zespół psychologów i terapeutów, obejmowały wiele niezmiernie ważnych i aktualnych w dzisiejszej szkole tematów: płeć w wychowaniu, porozumienie nauczyciel - rodzic, agresja, przemoc, prześladowanie, dysleksja rozwojowa, organizacja zajęć pozalekcyjnych i inne. Jednym z efektów wspólnych spotkań jest „Szkolny program profilaktyki przeciwko nudzie w budzie”, realizowany obecnie w wielu trójmiejskich szkołach. O tym, dlaczego program był potrzebny i co zmienił, z jego pomysłodawcami rozmawia Justyna Nosal.

To, jakim człowiekiem stanie się młody chłopak w dorosłym życiu, w znacznej mierze zależy od otrzymanej przez niego opieki, uwagi i zrozumienia oraz od jakości jego relacji z dorosłymi mężczyznami, w tym z nauczycielami. Chłopcy nie muszą być złośliwi, okrutni i ordynarni, jeśli mądry nauczyciel-mężczyzna pomoże im w trudach dorastania. By to uczynić, powinien jednak zrozumieć, na czym dzisiaj polega męskie dojrzewanie. W innym przypadku nie będzie mógł ofiarować dorastającym chłopcom takiego wsparcia, jakiego potrzebują, by stać się w pełni odpowiedzialnymi, kochającymi i mądrymi mężczyznami.

W codzienności szkolnej przeciętnego ucznia brakuje mężczyzn. To przejaw szerszej, niebezpiecznej tendencji znikania „panów” z życia dzieci.

Kiedy dziecko jest gotowe, żeby pójść do szkoły? Jakie powinno mieć cechy, aby mogło zostać uznane za dojrzałe do nauki szkolnej? W jaki sposób przygotować dziecko do podjęcia nauki w szkole, a więc jak zapewnić mu „dobry start”, powodzenie i poczucie skuteczności własnego uczenia się? Te pytania dotyczą nie tylko kryteriów dojrzałości szkolnej, ale także roli środowiska, w którym dziecko żyje i rozwija się. Na te i wiele innych kwestii dotyczących dojrzałości szkolnej dziecka psychologowie i pedagodzy poszukują odpowiedzi już od początków minionego stulecia.

Jąkający się uczniowie są często uważani za mało sympatycznych i niezbyt inteligentnych, za leni próbujących pod przykrywką jąkania ukryć własne nieróbstwo. To nieprawdziwe i krzywdzące posądzenia. Inteligencją nie ustępują bowiem swoim płynnie mówiącym kolegom, a jąkanie jest tylko zewnętrznym przejawem poważnych problemów zdrowotnych lub psychicznych.

Młodzieżowa prostytucja, obniżający się wiek inicjacji narkotykowej czy „dzieci ulicy” to jedynie niektóre negatywne skutki transformacji społeczno-gospodarczej, coraz bardziej widoczne w polskiej rzeczywistości. Te zjawiska - marginalizowane i nieakceptowane społecznie - dotyczą również bardzo młodych osób. Wymagają one szczególnej uwagi i pomocy, specjalnie do nich kierowanej i dostosowanej. Jedną z najskuteczniejszych form takiej pomocy jest streetworking.

Najlepsze wyniki w nauce osiągają neurotyczni introwertycy, a najgorsze - nieneurotyczni ekstrawertycy. Można łatwo wyobrazić sobie takie postacie: pierwsza to zamknięty, trzymający się z boku, pełen obaw i napięcia okularnik-prymus, a druga to uczeń otwarty, może nawet piastujący funkcję przewodniczącego samorządu szkolnego, ale jego świadectwo raczej nie obfituje w dobre oceny.

Rodzice coraz częściej spychają na szkołę odpowiedzialność za wychowanie swoich dzieci. Tymczasem badania poznańskich psychologów nie pozostawiają żadnych wątpliwości: to przede wszystkim rodzina - panująca w niej atmosfera i stosowane style wychowania - decyduje o tym, jakim człowiekiem będzie mały Jaś czy mała Ania.