Czy wykonywanie zawodu nauczycielskiego zawsze niesie ze sobą ryzyko wypalenia? Jakie czynniki decydują o tym, że czujemy się zniechęceni, pozbawieni sił i motywacji? Jak przebiega proces wypalenia? Stanisława Tucholska, odwołując się między innymi do wyników badań nad wypaleniem u nauczycieli, udziela odpowiedzi na te ważne pytania oraz doradza, jak postępować, gdy wypalenie stanie się naszym udziałem.
Psycholog pracujący w przedszkolu obserwuje i wspomaga rozwój dzieci, prowadzi zajęcia korekcyjne, adaptacyjne, organizuje także warsztaty dla nauczycieli i rodziców. Jednak mali podopieczni postrzegają rolę pana, który przychodzi do ich przedszkola nieco inaczej. Kim więc dla nich jest? Hubert Czemierowski opowiada o nieraz zaskakującej codzienności i doświadczeniach ze swojej pracy.
Gdy nauczyciel wchodzi do klasy i staje przed grupą trzydziestu osób czekających na jego słowa, może odczuć swoją siłę sprawczą. Jeżeli uczniowie są posłuszni, "podlizują się" i schlebiają nauczycielowi, bywa, że wzbudza to w nim poczucie wyjątkowości, nieomylności i omnipotencji. Wydaje się, że stąd niedaleko już do autorytaryzmu. Czy rzeczywiście? Czym jest osobowość autorytarna i jakie cechy przypisują jej badacze?
Najnowsze badania pokazują, że w pewnym stopniu jesteśmy współodpowiedzialni za pojawienie się i sposób doświadczania stresu. Każdy z nas posiada „antystresowe” właściwości, czyli zasoby. Autorka wyjaśnia znaczenie tego terminu w psychologii, przedstawia interesujące badania poświęcone zdrowiu nauczycieli oraz satysfakcji z pracy i formułuje na tej podstawie praktyczne zalecenia.
Nie wystarczy mieć zdrowe ciało, żeby być zdrowym. Dzięki racjonalnym działaniom i właściwym nawykom możemy zachować zdrowie we wszystkich wymiarach naszego życia. Warto, by nauczyciel pokazywał uczniom, że są oni współtwórcami swojej osobowości i swojego życia. Autorki proponują przydatne do tego celu ćwiczenia, które można przeprowadzić w klasie szkolnej.
Scenariusz lekcji wychowawczej dla ostatnich klas szkoły podstawowej, dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych
Wbrew pozorom na przerwie nauczyciel może się zrelaksować. Może się zrelaksować nawet w czasie lekcji - i to tak, że mało kto to zauważy. Wystarczy skoncentrować się na dwie-trzy minuty i skorzystać z przedstawionych niżej propozycji.
Święty Jan Bosko był przekonany, że wychowanie powinno być takim towarzyszeniem wychowankowi, aby nie musiał on stawiać czoła sytuacjom przekraczającym jego możliwości obrony przed złem: „Wychowankom niech się zostawia dużo swobody, by mogli skakać, biegać i hałasować do woli. Gimnastyka, muzyka, deklamacje, teatr, przechadzki są najskuteczniejszym środkiem do osiągnięcia karności, zachowania moralności i zdrowia. Należy tylko uważać, żeby przedmiot rozrywki, osoby biorące w niej udział i rozmowy, jakie jej towarzyszą, były nienaganne”.
Uczniowie agresywni postrzegają rzeczywistość w sposób zniekształcony. Nawet jeżeli wiedzą, jak zachować się prospołecznie i czego nie robić w złości, to i tak wybierają zachowania agresywne. Trening Zastępowania Agresji (ART) ma wyrównać istniejące deficyty i nauczyć młodzież, co robić (umiejętności), czego nie robić (kontrola złości) oraz dlaczego coś robić, a czegoś nie robić (wnioskowanie moralne).
Pewnie każdy z nas, poproszony o podzielenie rozwoju człowieka na jakieś etapy, podzieliłby go na dzieciństwo, dorastanie i dorosłość. Tak dzieli go także psychologia i dodaje, że w każdym z tych etapów zachodzą doniosłe zmiany rozwojowe, które umożliwiają człowiekowi zwiększenie niezależności od otoczenia i sprawniejsze funkcjonowanie. Wszystkie one są ze sobą powiązane. Choć zwykle bez problemu określimy, w jakiej fazie rozwoju ktoś się znajduje, to często nie potrafimy wskazać momentu, w którym kończy się jedna i zaczyna druga.
W szkołach przybywa dzieci wychowywanych przez jednego rodzica. W przeważającej liczbie są to dzieci samotnych matek, ale wzrasta również liczba tych wychowywanych jedynie przez ojców. Wiele z nich wymaga indywidualnego podejścia, zarówno ze względu na wychowywanie przez jednego rodzica, jak i doświadczenia, które do samotnego rodzicielstwa doprowadziły. Rodzice też mają wobec szkoły własne oczekiwania dotyczące wychowywania ich dzieci, ale sami również mniej lub bardziej jawnie oczekują wsparcia szkoły w tym procesie.
Istotą szkoły jest uczenie się uczniów! To oni po kilkunastu latach edukacji staną przed egzaminami, jakie przyniesie im samo życie. Zdanie tych egzaminów zależy od nich samych, od nabytych rozmaitych umiejętności oraz nastawień do procesu uczenia się i nieustannego doskonalenia. Tradycyjna wiedza szkolna niewiele im w tym pomoże. Droga od informacji przekazywanej przez nauczyciela do tejże informacji przetworzonej przez ucznia, w postaci wiedzy i umiejętności, może być prosta lub długa i kręta...
