Każdy potrzebuje akceptacji i uwagi innych ludzi, a czasem bezwarunkowego wsparcia. Uczeń nie jest wyjątkiem. Jednak niektórzy nauczyciele czasem nieświadomie, a czasem – niestety – z premedytacją, odmawiają pomocy lub udzielają jej połowicznie. Jeszcze gorzej się dzieje, gdy potrzeby ucznia w ogóle nie są dostrzegane. Wtedy pojawia się zjawisko, które analiza transakcyjna określa jako pasywność.
Są takie stany depresyjne, które szybko mijają, oraz takie, które mogą doprowadzić do pełnej izolacji, przerwania kariery szkolnej, a nawet do samobójczej śmierci. Jak je rozróżnić u młodzieży, by pomóc, zanim będzie za późno? Agnieszka Gmitrowicz pokazuje, co może zrobić nauczyciel w szkole – na które "znaki ostrzegawcze" powinien zwrócić szczególną uwagę, w jaki sposób ma reagować i jakich zasad przestrzegać w kontakcie z depresyjnym uczniem.
Prześladowanie, przezywanie i poniżanie jednych dzieci przez inne to niestety także polska szkolna rzeczywistość. Przedłużająca się sytuacja dręczenia bardzo niekorzystnie oddziaływuje na dziecko i w przyszłości będzie wpływać na jego życie. Tymczasem nauczyciele i rodzice nie zawsze wiedzą, jak reagować w takich sytuacjach, często pozostają bezradni lub ich działania nie przynoszą spodziewanych efektów. Może warto zatem podpatrzeć, jakie sposoby na bullying ma amerykańska szkoła.
Gdy zawodzą tradycyjne sposoby pracy z uczniem, warto czasem sięgnąć do innych metod - zwłaszcza jeżeli mamy do czynienia z dzieckiem przewlekle chorym, niepełnosprawnym lub niedostosowanym społecznie. Jednym z rozwiązań może być wtedy arteterapia - terapia poprzez sztukę. Autorka opisuje różnorodność technik wykorzystywanych w tej metodzie i pokazuje, jak szerokie może być jej zastosowanie.
Nowa klasa to nie tylko grupa dzieci, które spotykają się ze sobą po raz pierwszy, na przykład I klasa szkoły podstawowej, gimnazjum czy liceum. Nowa klasa to każda grupa, w której z różnych przyczyn dochodzi do zmian w obrębie jej formalnej bądź nieformalnej struktury, hierarchii, norm i zasad. Powoduje je np. pojawienie się nowych uczniów, przyjście nowego nauczyciela, zmiana zakresu uczniowskich praw i obowiązków. Jak dzieci zniosą takie rewolucje, w znacznej mierze zależy od tego, czy dorośli potrafią zrozumieć to, co się dzieje z ich podopiecznymi w takich sytuacjach.
Szkoła potrzebuje udziału i pomocy rodziców. Mogą oni wnieść do niej bardzo wiele, posiadają bowiem konkretne zasoby i umiejętności. Mogą zasilać szkołę materialnie, rzeczowo i usługowo. Aby rodziców do tego zachęcić, szkoła może na przykład zaproponować im zawarcie kontraktu i poprosić moderatorów o pomoc w zbudowaniu dobrych relacji. Takie działania powinny przekonać rodziców, że szkole naprawdę na nich zależy.
Nie wszyscy dorośli zdają sobie sprawę, że za jakość relacji z dziećmi odpowiadają oni sami. Dotyczy to zarówno nauczycieli, jak i rodziców. Relacja nauczyciel-uczeń jest relacją niesymetryczną. Po jednej stronie jest władza i wiele innych atrybutów siły, po drugiej - podległość i zależność. Aby układ ten funkcjonował prawidłowo, nauczyciel powinien być świadomy swej odpowiedzialności i odpowiedzialność tę akceptować, a to z kolei wymaga od niego określonego poziomu dojrzałości i rozwoju osobistego.
Dzwonek na długą przerwę. Nauczyciele spotykają się w pokoju nauczycielskim. Rozmawiają przy kawie. Porównują obserwacje, opowiadają o bieżących kłopotach, wzajemnie sobie doradzają. Pragniemy, abyście także na łamach "Psychologii w Szkole" znaleźli chwilę na przerwę i otrzymali od kolegów i koleżanek nauczycieli odpowiedzi na nurtujące Was pytania.
Dzieci chore na alergie i astmę powinny być traktowane tak samo jak dzieci zdrowe. Dlatego klasa powinna wiedzieć, że kolega lub koleżanka są chorzy, na czym ich choroba polega, jak się zachować, gdy dojdzie do ataku duszności. Ogromnie ważna jest też ścisła współpraca między nauczycielami (szczególnie wychowawcą) a rodzicami i lekarzem alergologiem przy zapewnieniu dziecku optymalnych i bezpiecznych warunków nauki.
Nauczyciele „pracują sobą”, dlatego są szczególnie narażeni na wypalenie zawodowe. To ryzyko zwiększają problemy z tzw. uczniami trudnymi, budzą one bowiem silne emocje - a te „nieprzepracowane” powodują frustrację, poczucie bezsilności i bezradności. Nauczycielowi mogą pomóc profesjonalne grupy wsparcia.
W sytuacji konfliktu z uczniem, gdy czujesz złość, spróbuj zatrzymać się na chwilę i zastanowić się, czy warto i... czy naprawdę racja jest po twojej stronie. Złościsz się, bo czujesz się bezradny, bezsilny, przegrany? Dobrze jest zdać sobie sprawę, jaki jest prawdziwy powód twej złości. Ktoś mądry powiedział: „znajdź własne przyciski, żebyś wiedział, kiedy są wciskane”.
Co sądzicie o okuliście, który klientowi - bez badania - daje swoje okulary, bo przecież jemu świetnie służą?! To samo myślą uczniowie o nauczycielu, który udziela rad, nie wczuwając się w ich sytuację! Jak zatem mądrze rozmawiać z uczniami o ich problemach?
