Szkodliwe schematy myślowe mogą sugerować, że najistotniejsze jest to, by mieć rację lub uniknąć krytyki. Zajrzyjmy jednak w siebie głębiej – okaże się, że tak naprawdę liczą się pozytywne wartości, np. uczciwość i miłość. A to one są motorem zmiany zachowania.
Działa jak najlepsze spa, gabinet odnowy biologicznej połączony z terapią antystresową i wylęgarnią twórczych pomysłów. Sen – nieraz skracamy go, zarywamy noce. Co tracimy? Czym ryzykujemy?
Badania nad świadomością przestały być domeną tylko filozofów i psychologów. Zajmują się nią także specjaliści od neuronauk, a nawet fizycy. Co nam proponują?
Choć od czasu do czasu grzeszymy, uważamy się za osoby moralne. Jesteśmy mistrzami w rozgrzeszaniu się. I mamy na to wiele sposobów.
Pamięcią sięgamy w przeszłość – do tego, co było, ale także wybiegamy w przyszłość – do tego, co dopiero zamierzamy zrobić. Niektóre wspomnienia ulatują szybciej, inne wciąż wracają, choć chętnie byśmy je wymazali z pamięci. Jak działa pamięć? Ile jest jej rodzajów?
Słowo świadomość ma tak wiele znaczeń i jest używane w tak różnych kontekstach, że nierozsądnie byłoby pisać o świadomości bez wyjaśnienia, co oznacza w danym kontekście. Dla współczesnego neuronaukowca, biologa, psychologa i filozofa umysłu świadomość jest, albo powinna być, synonimem doświadczenia umysłowego. Co to oznacza?
Wydaje się nam, że rozważnie, z namysłem wybieramy kogoś, z kim chcemy spędzić życie. Czy to możliwe, żeby o tej najważniejszej decyzji życiowej przesądzały nieświadome procesy?
Świadomość czasem może wyjść poza ego i pozwolić nam spojrzeć na coś z wyższego poziomu. Jeżeli się na niego wzniesiemy, to, co się dzieje na zewnątrz, przestaje mieć znaczenie, bo wszystko, co nam potrzebne do szczęścia, mamy już w sobie.
Świadomość – cóż bardziej oczywistego? To ona, jak sądzimy, jest podstawą naszej racjonalności i wolnej woli. Czy naprawdę? A może realizuje tylko to, co już wcześniej zostało przesądzone w podświadomości? Czy świadomość zawsze przybywa spóźniona?
Jak rozpoznać, czy pacjent jest świadomy? Czy podtrzymywać go przy życiu, jeśli od miesięcy czy lat nie reaguje na żadne bodźce? Przydałby się jakiś próbnik świadomości. Czy istnieje coś takiego?
Świadoma percepcja pozwala nam rozkoszować się smakiem czekolady, zimnym wiatrem na górskiej przełęczy, zapachem bzu, szumem wielkiego miasta. Nasze poczucie tożsamości zaczyna się tam, gdzie zaczyna się świadoma percepcja.
Boimy się, by sztuczne systemy nie zdobyły świadomości... i odmawiamy jej zwierzętom, nawet gdy wszystko przemawia za tym, że ją posiadają.
