W wielu sytuacjach interakcja z botem przynosi realne korzyści, na przykład w formie ćwiczeń językowych czy tymczasowej pomocy psychologicznej. Często przywołuje się w tym kontekście opinię Sherry Turkle, która w książce Alone Together: Why We Expect More from Technology and Less from Each Other z 2011 r. opisuje, że w miarę jak nasze urządzenia stają się coraz bardziej „społeczne”, użytkownicy rzeczywiście przenoszą na nie część swoich potrzeb emocjonalnych. Niektórzy mogą czerpać poczucie wsparcia z samego faktu rozmowy, nawet jeśli jej źródłem jest algorytm. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy człowiek nie zdaje sobie sprawy z tego, że rozmawia z maszyną, a ta buduje w nim fałszywe przekonanie, że po drugiej stronie jest żywy rozmówca. Takie nieświadome wejście w pozornie autentyczną więź może prowadzić do manipulacji emocjami, a w skrajnych przypadkach nawet do psychicznej zależności od bota, co podkreśla Matthias Scheutz z Tufts University w analizie niebezpieczeństw wynikających z jednostronnych więzi łączących użytkownika z robotem. To właśnie przeciwko takim sytuacjom ma chronić zaproponowane przeze mnie, a opublikowane w specjalistycznym branżowym czasopiśmie IEEE SPectrum Czwarte Prawo Robotyki, czyli postulat, by sztuczna inteligencja nie podszywała się pod człowieka.
Nastolatki i wirtualni przyjaciele
Nastolatki stanowią grupę szczególnie podatną na wpływ nowych technologii, ponieważ okres dorastania to czas intensywnego rozwoju emocjonalnego i poszukiwania akceptacji. Badania pokazują, że młodzi ludzie chętnie łączą funkcjonowanie w cyfrowym świecie z kształtowaniem swojej tożsamości, co prowadzi do sytuacji, w której bot staje się niekiedy substytutem towarzysza. Amanda Sharkey (2016) zwraca uwagę na podobny problem w kontekście „robotów nauczycieli” – zauważa, że dzieci i młodzież mogą nie w pełni rozumieć, że robot (lub bot) ma ograniczenia i nie jest autentyczną istotą ludzką. Dlatego nie chodzi tutaj o całkowite odebranie nastolatkom dostępu do AI, tylko o pewną formę nadzoru i wytyczne dotyczą...
Dołącz do 50 000+ czytelników, którzy dbają o swoje zdrowie psychiczne
Otrzymuj co miesiąc sprawdzone narzędzia psychologiczne od ekspertów-praktyków. Buduj odporność psychiczną, lepsze relacje i poczucie spełnienia.