Idee, które zniewalają

Psychologia i życie

Bardzo silne poglądy zakotwiczają się w mózgu, który w efekcie przejmuje kontrolę nad taką osobą i odrzuca informacje z jej poglądami sprzeczne. W ten sposób traci ona część swojej podmiotowości.

DOROTA KRZEMIONKA: Amerykańskie dzieci poznają psychologię już w szkołach podstawowych, uczą się o eksperymentach Solomona Ascha i Stanleya Milgrama. W polskich szkołach zgłębiają fizjologię człowieka, a z psychologią mają do czynienia, jeśli nauczyciel im coś na jej temat od czasu do czasu przemyci…

Andrzej Eliasz: To wielki błąd, że polskie szkoły nie uczą tego, jak np. bronić się przed manipulacją, jak nie ulegać żądaniom innych wbrew własnym normom. Nie uczą odpowiedzialności za własne czyny i za innych; nie przygotowują do współpracy z innymi. To nie jest uczenie psychologii, ale umiejętności i zachowań społecznych na podstawie wiedzy z zakresu psychologii. Uznać to można za element przygotowywania uczniów i młodzieży do życia w społeczeństwie. Nasza szkoła na wszystkich szczeblach przygotowuje głównie do zdawania sprawdzianów i egzaminów, a tylko część tej wiedzy okaże się użyteczna w dalszym życiu. W Stanach Zjednoczonych wielkie znaczenie przywiązuje się nie tylko do psychologii, ale też do sztuk wyzwolonych, do których zalicza się współcześnie psychologię i pozostałe nauki społeczne, humanistykę oraz sztukę. Sztuki wyzwolone mają wielki wpływ na rozbudzanie wyobraźni i wrażliwości społecznej. Są one obecne na wielu uniwersytetach. Zajęcia np. z poezji prowadzone są dla menedżerów i stanowią uzupełnienie ich wykształcenia; pozwala to wzbudzić ich wyobraźnię oraz wrażliwość na relacje społeczne. 

Myślę też o nauczycielach. Podczas studiów dostają niewiele wiedzy psychologicznej.

Niestety, na studiach, czy to pedagogicznych, czy też innych, dominują zajęcia z danej dyscypliny. Zajęcia fakultatywne najczęściej wybierane przez studentów dotyczą jakiejś specjalności studiowanej przez nich dyscypliny, znacznie rzadziej decydują się na zajęcia spoza niej. Taka sytuacja odpowiada pracownikom, bo dają zajęcia „swoim”. Powszechny jest brak zrozumienia interdyscyplinarnego charakteru problemów. 
Absolwenci studiów często dopiero w swojej pracy, gdy muszą rozwiązywać realne problemy, które w istocie są interdyscyplinarne, dostrzegają swoje braki i uzupełniają kwalifikacje na studiach podyplomowych. 
Pojawia się coraz silniejsza potrzeba uczenia problemowego, które przygotowuje do patrzenia na złożone problemy z uwzględnieniem wiedzy z zakresu różnych przedmiotów. Problemy rozwiązuje się, czerpiąc wiedzę z różnych dziedzin. Uczy to scalania wiedzy rozproszonej. Olga Tokarczuk w swojej mowie noblowskiej, przesyconej psychologią, opisuje pięknie, jak narracja w literaturze uczy zbierania rozproszonych informacji na jakiś temat i tworzenia z nich całości w umyśle czytelnika. Uczenie problemowe też wymusza zbieranie elementów wiedzy z różnych zakresów, by rozwiązać problem. Takie kształcenie nie tylko sprzyja widzeniu zjawisk w sposób złożony, ale też znacznie łatwiej zapada w umysł. 

Czyli trzeba zatem zmienić metody nauczania, zamiast narzekać, że uczniowie są niezainteresowani?

Benjamin Franklin, wybitny wynalazca i jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych, powiedział: „powiedz mi – zapomnę, naucz mnie – zapamiętam, zaangażuj mnie – to się nauczę”. Uczenie problemowe ma wiele walorów angażujących, a zatem uczy. Co więcej, może też osłabić coraz powszechniejsze trudności młodych ludzi z koncentracją uwagi, bo przy rozwiązywaniu problemów analizuje się je z coraz to innej strony, trzeba przenosić uwagę na inny aspekt problemu. Deficyty w utrzymywaniu skupienia na czymś są pochodną długiego przebywania w świecie cyfrowym, w którym dominują bardzo krótkie porcje informacji na dany temat, po których pojawiają się zaraz inne dotyczące czegoś zupełnie nowego. Częsty kontakt z takim zbiorem niepowiązanych treści wzbudza zainteresowanie, ale na krótko. Potem niezbędny jest przeskok do innych treści. Te...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI