W ślad za wolnością idzie odpowiedzialność i nierzadko poczucie winy. Gdyby coś, choćby mózg, decydowało za nas, ileż byłoby mniej problemów. Czy mamy poczucie wolności, dokonując wyboru? Kiedy, w jakich okolicznościach i w jaki sposób doświadczamy własnej wolności?
Autor: Piotr Oleś
jest psychologiem klinicznym i badaczem osobowości. Kieruje Katedrą Psychologii Osobowości na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II i Katedrą Diagnozy Psychologicznej w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Jest przewodniczącym Komitetu Psychologii PAN. Zajmuje się przemianami i rozwojem osobowości. Przeniósł na grunt polski koncepcję „ja” dialogowego. Jest laureatem programu MISTRZ, realizowanego przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. Autor wielu książek, m.in. Psychologii przełomu połowy życia.
Jak radzić sobie w trudnych czasach? Trudnych – znaczy zagrażających, nieprzewidywalnych, przerażających. Co z nami? Co z naszą przyszłością, skoro świat stał się tak okrutny i nieprzewidywalny, skoro możliwa jest agresja łamiąca wszelkie prawa człowieka?
Element wiary pojawia się tam, gdzie brakuje odpowiedzi na ważne pytania. Również takie, na które dziś (a może nigdy) nie zdołamy odpowiedzieć w sposób niepodważalny i ostateczny. Na przykład: Skąd zło, ból i cierpienie? Jak (dobrze) żyć? Co czeka nas po śmierci? Wszystkie one wymuszają jakąś wiarę. Bez niej mielibyśmy poczucie totalnego chaosu i przerażającej niepewności.
Nasz dom rodzinny żyje w nas. Choćbyśmy wyjechali z niego jak najdalej, niesiemy w sobie jego historię i to, czego w nim doświadczyliśmy. Choćby rodzice już nie żyli, są w nas nadal obecni. Słyszymy w sobie ich głosy, prowadzimy z nimi niekończącą się rozmowę. Czasem unosi nas ona i wspiera w trudnych momentach, czasem obciąża i sprawia, że błądzimy. Nawet błędy, które popełnili rodzice, mogą stać się skarbem i przygotować nas na życiowe potyczki.
Wszystko ma swój czas. Ufamy, że jeszcze zdążymy i znajdziemy miłość, zdobędziemy pracę, skończymy studia, napiszemy książkę albo zbudujemy dom... Czy nie jest na to za późno? Co można odłożyć? Z czym nie warto zwlekać? Co się dzieje, gdy coś wydarza się w naszym życiu nie w porę – za późno albo za wcześnie...?
Osobowość – na ile nas opisuje? Czy pozwala wyjaśnić i przewidzieć nasze zachowania? Czym jest? Jak i dlaczego się zmienia? I dlaczego tak naprawdę pozostaje wciąż tak tajemnicza?
Osobowość – na ile nas opisuje? Czy pozwala wyjaśnić i przewidzieć nasze zachowania? Czym jest? Jak i dlaczego się zmienia? I dlaczego tak naprawdę pozostaje wciąż tak tajemnicza?
Wszystko ma swój czas. Ufamy, że jeszcze zdążymy i znajdziemy miłość, zdobędziemy pracę, skończymy studia, napiszemy książkę albo zbudujemy dom... Czy nie jest na to za późno? Z czym nie warto zwlekać? Co się dzieje, gdy – za późno albo za wcześnie...?
Osobowość – na ile nas opisuje? Czy pozwala wyjaśnić i przewidzieć nasze zachowania? Czym jest? Czy zawsze pozostanie tajemnicą?
Osobowość – na ile nas opisuje? Czy pozwala wyjaśnić i przewidzieć nasze zachowania? Czym jest? Jak i dlaczego się zmienia? I dlaczego tak naprawdę pozostaje wciąż tak tajemnicza?
Handlarze niewolników nadawali im nowe imiona. W ten sposób odbierali osobie jej tożsamość, a kimś pozbawionym tożsamości łatwiej jest kierować. Niszczenie tożsamości i obrona przed tym – to jeden z najsilniejszych konfliktów międzyludzkich.
W walce między młodością i starością najbardziej oberwała dojrzałość. Usunięto ją nawet z języka, zastępując pierwszą, drugą i trzecią młodością. A jednak przetrwała lata niełaski i właśnie wychodzi z ukrycia. Niełatwo ją rozpoznać, bo przez ostatnie dziesięciolecia bardzo się zmieniła. Dojrzałość nie jest już nudną i rozgoryczoną stagnacją, ale dynamiczną zdolnością do podążania za przemianami i wyzwaniami świata oraz własnymi pragnieniami i marzeniami... Kto dziś jest dojrzały, a kto tylko takim się wydaje?