Nie jest to temat pasujący do lata. Wszyscy, w każdym razie większość, wypoczywają, poznają nowych ludzi, odwiedzają nowe miejsca i starają się być na bieżąco z tym, co się dzieje na świecie. Wydawać się może, że właśnie teraz jest czas, kiedy nie powinniśmy czuć się samotni. Tymczasem poczucie samotności może dotykać zarówno starszych (do których sam się zaliczam), jak młodych. Jednak samotność starszych i młodych może mieć różne przyczyny – i zapewne konsekwencje.
Samotność ludzi starszych może wywodzić się z braku bliskich osób – część dawnych przyjaciół przeniosła się już do wieczności, a ci, którzy zostali przy życiu, niekoniecznie chcą mieć z nimi kontakt. Zostają dzieci i wnuki, ale, po pierwsze, relacje te są sporadyczne, a po drugie, ludzie starsi często starają się dawać różne rady młodym pokoleniom. Jednak te rady nie są akceptowane, ponieważ dotyczą czasów, które dawno temu minęły.
Samotność młodych ma inny charakter. Czasami jest to poczucie samotności w tłumie. Ludzie młodzi odczuwają samotność także dlatego, że nie czują obecności innych jako czegoś istotnego i ważnego. Wprawdzie żyją w obecności innych, ale osoby te mogą dla nich niewiele znaczyć. Może też być tak, że inni znaczą tak wiele, że młodzi czują się niejako omotani ich istnieniem.
U osób młodych samotność może także wynikać z faktu, że mają wprawdzie wielu znajomych a także przyjaciół, ale kontaktują się z nimi za pośrednictwem Internetu. To jest inny rodzaj kontaktu niż spotkanie twarzą w twarz. Pewne bodźce w kontakcie internetowym są niedostępne albo częściowo niedostępne. Mam tu na myśli nie tylko bodźce dotykowe, lecz również wiele innych. Na przykład komunikacja może dotyczyć emocji. W Internecie można korzystać z języka emoji, ale język ten ma ograniczone możliwości, nie pozwala choćby przesyłać informacji o emocjach złożonych.
Młodzi ludzie przeżywają też różnego rodzaju kryzysy oraz buntują się. Często taki bunt dotyczy nie tylko radzenia sobie ze sprzecznymi wymaganiami otoczenia, ale także bywa buntem wewnętrznym. Każdy z tych buntów może również prowadzić do samotności. Niektóre z nich to bunty przeciwko rodzicom, którzy przestają być grupą odniesienia. Młodzi szukają innych grup – są to przede wszystkim grupy rówieśnicze. Jednak okres dojrzewania to okres niebezpieczny, ponieważ w tym czasie następują duże zmiany hormonalne. Zmiany te mogą prowadzić także do niekontrolowanej agresji w grupach rówieśniczych.
Osobną sprawą są zmiany tożsamości. Nie będę omawiał wszystkich, ale chciałbym zwrócić uwagę na jeden, a mianowicie na tożsamość moratoryjną. W tym czasie młodzi ludzie podejmują różne działania o charakterze eksploracji. Eksperymentują i sprawdzają siebie, swój potencjał i możliwości. Często te działania wykonywane są bez obecności innych. Dodatkowo towarzyszy temu wysoki poziom lęku. W tym okresie odsuwa się również w czasie podejmowanie ważnych decyzji dotyczących przyszłości.
Można zatem stwierdzić, że w okresie młodzieńczym samotność może być często doświadczana przez adolescentów. Ma ona inne źródła niż samotność ludzi starszych. Ci już nie przeżywają kryzysów tożsamości ani nie buntują się przeciwko komuś. Co najwyżej mogą buntować się przeciwko sobie, przeciwko wyborom, których kiedyś dokonali. To wszystko sprawia, że choć mówimy tu także o samotności, jest to zupełnie inny rodzaj tego zjawiska.
POLECAMY
