Rytmy mózgu

Psychologia i życie

Niezależnie od tego, czy koncentrujemy się na trudnym zadaniu, czy odpoczywamy albo śpimy, neurony w mózgu są w stałej komunikacji. Nadają jednak na różnych falach. Jakie to fale? Jakim aktywnościom towarzyszą?

Co się dzieje w mózgu, gdy czytasz ten tekst? Choć pewnie jesteś odprężony i nie wkładasz w lekturę zbyt wielkiego wysiłku, twój mózg wykazuje złożoną aktywność… elektryczną. Wszystko, co myślisz, czujesz i robisz w tej chwili, ma swoje źródło w komunikacji między komórkami nerwowymi. A z nią związane są fale mózgowe emitowane przez populacje neuronów w twojej głowie. 

 

Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj nasz artykuł: "Jak zwiększać wydajność naszego mózgu - fakty i mity".

Pionierskie badania nad aktywnością elektryczną mózgu z użyciem elektroencefalografu prowadził niemiecki psychiatra Hans Berger. W 1920 roku postawił sobie za cel odkrycie podłoża telepatii. I tak, umieszczając na ludzkiej głowie elektrody, zarejestrował fale mózgowe. Ku jego rozczarowaniu okazały się one jednak zbyt słabe, by mogły przekazywać jakiekolwiek informacje od jednej osoby do innej. Stało się za to jasne, że mają kluczowe znaczenie dla przekazywania informacji w obrębie mózgu. Naukowcy nazywają te fale oscylacjami lub rytmami neuronalnymi. 

Jak rozmawiają neurony

Neurony są zorganizowane w złożone łańcuchy oraz sieci, za pośrednictwem których przekazują informacje w układzie nerwowym (w formie sygnałów chemicznych i elektrycznych). Zbudowane są z ciała komórkowego i dwóch rodzajów wypustek – dendrytów, które odbierają impulsy, oraz aksonów, które przesyłają je dalej. Miejsca styku między zakończeniem aksonu a dendrytem kolejnej komórki nazywane są synapsami. Pełnią one rolę bramek decydujących o aktywności neuronów – mogą przekazywać informacje kolejnym komórkom nerwowym (aktywność pobudzająca) lub blokować ich przesyłanie (aktywność hamująca).

Większość połączeń między neuronami to synapsy chemiczne. Oznacza to, że tym, co wyzwala przekazywanie informacji między komórkami, są substancje chemiczne: impuls docierający do kolbki synaptycznej uwalnia neuroprzekaźniki, a te pobudzają błonę sąsiadującego neuronu, powodując zmiany napięcia elektrycznego. Innymi słowy, powstaje bardzo niewielkie pole elektryczne, nazywane potencjałem postsynaptycznym. Trwa on zwykle od kilkudziesięciu do kilkuset milisekund. 

POLECAMY

Neurony stale się komunikują, jednocześnie ze sobą współpracując i konkurując. W ten sposób regulują pracę układu nerwowego. W ludzkim mózgu znajduje się średnio 86 miliardów komórek nerwowych, a każdy neuron połączony jest z kilkoma tysiącami innych neuronów. Oznacza to, że w naszym mózgu może być mniej więcej tyle połączeń, ile jest ciał niebieskich we wszechświecie! Jednak aby komórki mogły się ze sobą „dogadać”, muszą „nadawać na tych samych falach”.

Mózgowe stacje radiowe

Wyobraźmy sobie, że obserwujemy z pewnej odległości rytmicznie falujący rój świetlików. Podobnie wygląda to, co się dzieje w naszym mózgu – oscylacje neuronalne są odzwierciedleniem rytmicznych zmian napięcia na błonie komórkowej neuronów i występują w całym mózgu. Do badania mózgowej aktywności elektrycznej służy elektroencefalograf (EEG). Może on rejestrować synchroniczną aktywność tysięcy komórek nerwowych kory mózgowej, nazwanych ko...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI