Trudno byłoby to rozstrzygnąć w oparciu o losy ludzi i związków. Jednak małżeństwo z miłości jest i było w naszej kulturze wyżej wartościowane. Wydaje się przy tym, że w ostatnich stuleciach w niewielkim tylko procencie ludzie budowali swoje związki w oparciu o wybór z miłości.
POLECAMY
Być może małżeństwo z miłości wartościowane jest tak wysoko ze względu na siłę impulsu emocjonalnego, intensywność przeżyć, pragnienia i spełnienia. Z powodu oczarowania, które jest czymś więcej niż namiętność, bo doświadczeniem duchowym. Małżeństwu z miłości towarzyszy przekonanie, że spotkało się najwłaściwszą na świecie osobę.
W małżeństwie z miłości rozumianym jako związek duchowy pełen oczarowania, a potem przywiązania, można realizować etykę zwaną przez amerykańskiego filozofa Johna Hardwiga etyką związków osobistych. Związek osobisty jest związkiem osób, w odróżnieniu od tak zwanego „układu małżeńskiego”, który jest porozumieniem w obrębie ról społecznych. Powszechnie znana i praktykowana bywa raczej etyka wartości i zachowań społecznych. Odnosi się ona w istocie do życia publicznego i ma ograniczone zastosowanie do związków o charakterze osobistym. Niektóre reguły dobre w życiu społecznym i publicznym (szlachetna rywalizacja, dbałość o własne interesy, relacje wymiany, wartość niezależności) nie są dobre dla życia w związkach osobistych.
Etyka wartości i zachowań społecznych odnosi się do ról, nie do pojedynczych osób. Wiemy, czego oczekujemy od polityka, nauczyciela, przedsiębiorcy, mężczyzny, kobiety, pacjenta itp. Możemy też badać, czego w danej kulturze oczekuje mąż od żony, żona od męża, rodzice od dzieci, dzieci od rodziców. Ale czego oczekuje Łukasz od Małgorzaty, a mama Marzenki od Marzenki? O! To bardziej skomplikowana sprawa. Zapewne oczekuje czegoś innego niż mama Magdy od Magdy. I co innego pragnie jej dać.
Główna różnica pomiędzy związkiem osobistym a bezosobowym dotyczy tego, że w tym pierwszym osoba nie jest zastępowalna przez żadną inną. Jak widać, nie każde małżeństwo będzie związkiem osobistym. Jeśli uznajemy: „Nie będziesz Ty, to będzie inna...” – mamy do czynienia ze związkiem ról, sojuszem, być może z pożyteczną wymianą czy bezosobowym związkiem seksualnym. W związku osobistym ludzie nakierowani są na siebie nawzajem: Twoje dobro jes...
