Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

zamknij
Pomiń nawigacje
  • Ja i mój rozwój
  • Rodzina i związki
  • Praca i pieniądze
  • Nałogi i terapie
  • Zdrowie i choroby
  • Mózg i umysł
  • Inne
 
Reklama
Charaktery - portal psychologiczny
Charaktery - portal psychologiczny
Pomiń nawigacje
  • Sklep
  • Prenumerata
  • Cyfrowe Charaktery
  • Kursy
    • Komunikacja w rodzinie
    • Skuteczność
    • Ty i ja 1
    • Emocje
    • Znajdź czas
    • Pozostałe kursy
  • Czytelnia
  • Znajdź psychologa
  • Turniej
  • Archiwum
    • Charaktery
    • Psychologia Dziś
    • Psychologia w Szkole
    • Pakiety tekstów
  • Zaloguj
  • Utwórz konto
  • Newsletter RSS Facebook Google Plus Twitter
    Follow @charaktery
 

Udostępnij

Facebook Twitter Google+ Wykop

Słownik pojęć psychologicznych do wykorzystania w rozmowach z partnerem, szefem, przyjacielem, a nawet wrogiem

(red) 30 Sierpień 2017 Czytelnia

Reaktancja, prokrastynacja, aleksytymia – warto znać te terminy, bo pozwolą nie tylko zabłysnąć w towarzystwie. A ponieważ, jak twierdził Ludwig Wittgenstein, „Granice języka są granicami naszego świata”, książka ta na pewno poszerzy nam świat.

Adonizacja, imago, parentyfikacja czy intencje implementacyjne – czym są? Czego dotyczą? A może nie potrafimy ich dostrzec, póki nie poznamy słowa, które je określa? „Rzeczy nienazwane nie istnieją w ludzkiej świadomości, są poza ludzkim horyzontem poznawczym” – pisał w „Charakterach” prof. Michał Buchowski, antropolog społeczny.

Dotyczy to również koncepcji psychologicznych – niezależnie, czy powstają odgórnie, drogą dedukcji, czy też wynikają ze zgromadzonych wcześniej danych empirycznych. Ważne, by precyzyjnie określały zjawiska, procesy czy mechanizmy, do których się odnoszą. Byśmy wiedzieli, o czym mówimy, mówiąc na przykład o osobowości czy inteligencji. Nie zawsze jest to proste. Gordon Allport, który przed laty wprowadził psychologię osobowości do programu studiów, doliczył się aż 50 definicji osobowości, co nie ułatwiało ani zrozumienia, czym de facto ona jest, ani porozumienia się jej badaczy. Nie łatwiej było z inteligencją – mnożono jej rodzaje, nie mogąc uchwycić istoty, aż jeden z badaczy, Edwin G. Boring, zniechęcony sytuacją, oświadczył, że „inteligencja jest tym, co mierzą testy inteligencji” (sic!).

Oczywiście na dłuższą metę nie jest to rozwiązanie. Rozwój nauki, również psychologii, przejawia się m.in. coraz bardziej precyzyjnym definiowaniem pojęć. Powstają nowe pojęcia, jak mindfulness czy mentalizacja, niektóre oddają ducha czasu, jak multifrenia, albo opisują nowe problemy, jak nomofobia.

Wiele z nich weszło do potocznego języka. Czasem nie zdajemy sobie sprawy, że używamy terminów psychologicznych, tak jak Molierowski Pan Jourdain nie wiedział, że mówi prozą. Wiele pojęć z dziedziny psychologii znamy; mniej więcej rozumiemy, co znaczy stres, pamięć czy empatia. Inne, jak frustracja, pojmujemy mało specyficznie. Jeszcze inne pojęcia, jak na przykład afekt, w języku potocznym znaczą coś innego niż w psychologii.

Są wreszcie terminy, jak te wymienione na początku, które mogą wprawiać w zakłopotanie – nie tylko nas, ale nawet nasz edytor tekstu, uporczywie poprawiający koluzję na kolizję, preswazję na perswazję, a presupozycje na propozycje… Takim właśnie pojęciom, mniej znanym, postanowiliśmy się bliżej przyjrzeć. Od ponad 10 lat przybliżamy czytelnikom „Charakterów” ich znaczenie w stałej rubryce Słownik i w słowniczkach towarzyszących wielu tekstom.

Psychologia, choć jest nauką młodą, dorobiła się wielu terminów; słowniki psychologii (Andrew Colmana czy Arthura i Emily Reberów) liczą sobie ponad tysiąc stron. Nasz słownik ma inny charakter – skupia się głównie na terminach nieoczywistych, zaskakujących. Pochodzą one z różnych dziedzin i nurtów w psychologii, są wśród nich pojęcia z obszaru psychologii osobowości i zdrowia, psychologii klinicznej i społecznej;  reprezentują podejście poznawcze, psychodynamiczne i behawioralne.

Słownik zaczyna się od abulii, a kończy na żargonoafazji. Obejmuje około 250 haseł, zwykle obszernie omówionych, w oparciu o współczesną wiedzę psychologiczną. Ich znaczenie przybliżają przykłady, nierzadko anegdoty. Na przykład pod hasłem syndrom sztokholmski przeczytamy historię wielkiej miłości kasjerki ze szwedzkiego banku do rabusia, który podczas napadu trzymał ją na muszce przez dwa dni. I znajdziemy wyjaśnienie, jak zrodziło się to uczucie, co się za nim kryje. A przy pojęciu anulowanie dowiemy się, co może oznaczać dziecięca zabawa w omijanie szczelin na chodniku i dlaczego następnego dnia po awanturze małżonek przynosi nam bukiet róż.

Reaktancja, prokrastynacja, aleksytymia – warto znać takie terminy, pozwolą nie tylko zabłysnąć w towarzystwie, ale też lepiej zrozumieć reakcje własne i innych ludzi. A ponieważ, jak twierdził Ludwig Wittgenstein, „Granice języka są granicami naszego świata”, wierzymy, że książka ta poszerzy świat niejednego czytelnika. Mam nadzieję, że będzie to inspirująca lektura.

Dorota Krzemionka

Autorka:

Dr Dorota Krzemionka jest psychologiem, redaktorem naukowym i zastępcą redaktora naczelnego magazynu „Charaktery”. Pracuje jako adiunkt w Instytucie Psychologii Stosowanej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka m.in. książek Bliżej siebie i Bliżej ludzi – cyklu rozmów z Mistrzami.

Książkę można zamówić w e-sklepie Charakterów na https://sklep.charaktery.eu/slownik-pojec-psychologicznych-do-wykorzystania-w-rozmowach-z-partnerem-szefem-przyjacielem-a-nawet-wrogiem.html

 

(red)

Wstecz

Najczęściej czytane

Rodzina i związki

6 typowych zachowań toksycznych ludzi

Ja i mój rozwój

Cechy osób o wysokiej inteligencji emocjonalnej

Ja i mój rozwój

15 cech osób odpornych psychicznie

Polecane z tej kategorii

Czytelnia

Próba samobójcza Magdaleny Synockiej - 
Piotr Wilczyński

Czytelnia

Oddychając pod wodą - Richard Rohr

Czytelnia

Kod duszy - James Hillman

Czytelnia

Zatoka — Agnieszka Wolińska-Wójtowicz

Czytelnia

Protektor — Jola Czemiel

Polecamy

Charaktery - 12 / 2019

zaprenumeruj pismo
12 / 2019
W numerze m. in.:

Skąd brać nadzieję, gdy cały świat się wali...

Liczba starszych braci ma znaczenie dla orientacji seksualnej mężczyn

Małe triki psychologiczne na duże, dobre zmiany

Sprawdź zawartość numeru
Zamknij
12 / 2019

Charaktery 12 / 2019

Potrzebuję pomocyRegulamin płatności

Sztuka dobrego życia - Rolf Dobelli
zobacz więcej
Rozwód. Szansa na lepsze życie - Adriana Klos
zobacz więcej
Strata - Ewa Woydyłło
zobacz więcej
Efekt weekendu.Odzyskaj swój wolny czas, a zobaczysz, jak zmieni się twoje życie - Katrin Onstad
zobacz więcej
Złość. Jak nie zmienić jej we wściekłość?
zobacz więcej

Charaktery: Redakcja: 25-502 Kielce, ul. Paderewskiego 40   tel. 41 343 28 63   fax 41 343 28 49

Prenumerata papierowa: tel. 22 336 79 03

Prenumerata elektroniczna: tel. 41 343 28 62

Turniej Wiedzy Psychologicznej: tel. 608 31 80 27

Agencja Interaktywna MIGOMEDIA
Pomiń nawigacje
  • reklama
  • redakcja
  • regulamin
  • polityka prywatności
  • formularz kontaktowy
 
Zamknij
Charaktery - portal psychologiczny

Zaloguj się:

Nie masz konta? Zarejestruj się! Nie pamiętasz hasła? Zresetuj!

Zamknij
Charaktery - portal psychologiczny

Utwórz konto

minimalnie 8 znaków

TU KUPISZ
Pomiń nawigacje
  • Pakiety tekstów
  • Dostęp czasowy z e-wydaniem
  • E-wydanie
  • Kursy on-line
  • Znajdź psychologa
  • Prenumerata
  • Sklep "Charakterów"