Lipsk: miasto Wundta

Psychologia i życie

Gdzie rozpocząć podróże po historii psychologii, jeśli nie w Lipsku? To w tym mieście w 1879 roku Wilhelm Wundt zorganizował pierwsze laboratorium psychologiczne.

Leżący nad rzeką Elsterą Lipsk, największa aglomeracja niemieckiej Saksonii, otrzymał prawa miejskie w 1165 roku. W XVIII wieku znajdował się na terenie unijnego państwa polsko-saskiego. Nie sposób wymienić wszystkich przedsięwzięć związanych z kulturą i nauką, które miały miejsce w Lipsku. Na przykład to tu właśnie działało założone przez księcia Józefa Aleksandra Jabłonowskiego Towarzystwo Naukowe Jabłonowskich, którego celem było badanie dziejów ziem polskich i Słowiańszczyzny. Polskich tropów jest zresztą w Lipsku więcej. Najbardziej chyba znany epizod to śmierć księcia Józefa Poniatowskiego w rzece Elsterze podczas sławnej bitwy narodów w 1813 roku, zakończonej klęską wojsk napoleońskich w starciu z siłami koalicji antyfrancuskiej.

Wejście przez Johanneum III

W Lipsku znajduje się jeden z najstarszych uniwersytetów na świecie – został założony w 1409 roku. Na przestrzeni sześciu wieków studiowało na nim wielu Polaków, w tym psychologowie: Jan Władysław Dawid, Julian Ochorowicz i Władysław Witwicki. Oczywiście Uniwersytet Lipski to także miejsce, gdzie nieprzerwanie przez ponad czterdzieści lat piastował stanowisko profesora Wilhelm Maximilian Wundt (1832–1920), 
uważany za „ojca” nowoczesnej psychologii.

Początkowo Wundt zorganizował skromną pracownię psychologiczną w pomieszczeniach po tzw. konwikcie. Był to poklasztorny dom w kompleksie uniwersyteckich budynków między Universitätsstraße, Grimmaische Straße i Augustusplatz. Tu powstała między innymi pierwsza na świecie doświadczalna praca doktorska z psychologii, którą obronił w 1881 roku Max Friedrich (1856–1887). Pod koniec XIX wieku architekt Arwed Roßbach przeprojektował i rozbudował gmachy kampusu. Należały do niego skrzydła głównego budynku, tzw. Johanneum i Paulinum. Instytut Psychologii Eksperymentalnej, oficjalnie uznany przez władze uniwersyteckie w 1882 roku, został przeniesiony dziesięć lat później właśnie do Paulinum. Wejście do niego – jak pisano w kalendarzach akademickich – prowadziło przez Johanneum III. 

Kamienica przy Haydnstraße 6

W Lipsku nie mogło zabraknąć ulicy nazwanej imieniem ojca psychologii naukowej, wszakże Wundt był honorowym obywatelem miasta. Wundtstraße była kiedyś dość krótka, ale z czasem znacznie ją wydłużono. Obecnie przechodzi w drogę krajową B2 na przedmieściu Connewitz. Otoczona zielonymi terenami szosa wjazdowa do Lipska, wiecznie zakorkowana sznurami samochodów, staje się najpierw peryferyjną, a później miejską ulicą. Wundtstraße ciągnie się aż w okolice tzw. Kwartału Muzyków (Muzikviertel), rejonu, który przed drugą wojną światową był reprezentacyjną częścią miasta. Właśnie tam, w czteropiętrowym domu pod numerem 6 przy Haydnstraße, mieszkał w latach 1914–1930 oraz 1937–1943 Wilhelm Wirth (1876–1952), wicedyrektor Instytutu Psychologii Uniwersytetu Lipskiego za czasów Wundta. Kamienica ta należała podówczas do Franza Giesego, lipskiego szefa ogólnopruskiego towarzystwa ubezpieczeń na życie Friedrich Wilhelm. Elegancki budynek (co widać na przedwojennych pocztówkach z widokiem tej ulicy) został zniszczony podczas bombardowania miasta w 1943 roku. Dziś w tym miejscu stoi długi, wielopiętrowy, klockowaty blok mieszk...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI