Każdy z nas robi zakupy. To oczywiste. Codziennie odwiedzamy sklepy spożywcze, markety czy centra handlowe. Często udajemy się do nich w jasno określonym celu i wizyta przebiega sprawnie, a niekiedy włóczymy się po długich korytarzach, nie potrafiąc odszukać tego, czego chcemy. Warto wiedzieć, że w psychologii można znaleźć pewne uzasadnienia dla podejmowanych przez siebie decyzji i tendencji podczas zakupów. Zrozumienie konkretnych zachowań pozwala uniknąć nierozsądnych rozwiązań, a także uzmysłowić sobie, które zindywidualizowane potrzeby oraz oczekiwania są dla nas najważniejsze. Jakim typem klienta jesteś i na co zwracasz szczególną uwagę?
Psychologia osobowości według Carla Gustava Junga
POLECAMY
Analizę poszczególnych typów osobowości należałoby poprzedzić krótkim, teoretycznym wstępem. Carl Gustav Jung - uczeń słynnego Freuda, bardzo długo zgłębiał tę tematykę, a wyniki jego badań okazały się na tyle ponadczasowe, że korzysta się z nich do dziś. Doszedł bowiem do wniosku, że preferencje czy zachowania ludzi zależą od wypadkowej cech oraz sposobów postępowania z par:
- introwersja i ekstrawersja,
- poznanie i intuicja,
- myślenie i odczuwanie.
Z biegiem lat kolejni eksperci dokładali do tej teorii swoje trzy grosze, a aktualna wersja uwzględnia jeszcze rozróżnienie na dominujący sposób realizowania własnych celów - osądzanie lub obserwację. Miks cech z każdej pary pozwala wygenerować szesnaście typów osobowości, a spośród nich wyodrębnić cztery podstawowe modele zachowań. Przekładając je na grunt zakupowy, otrzymujemy poniższe charakterystyki.
Klient cierpliwy i pogodny, ale uparty
Można go nazwać cierpliwym, ale upartym introwertykiem. Idąc do sklepu, doskonale zdaje sobie sprawę z tego, czego na pewno nie chce kupić, gdyż stawia przede wszystkim na bezpieczne decyzje. Ceni miłą atmosferę i lubi budować pozytywne relacje ze sprzedającym, ale zdecydowanie w roli słuchacza. Gdy ostatecznie zrezygnuje z transakcji, po prostu wyjdzie, bez zbędnych komentarzy w kierunku kogokolwiek. Jednak każde zakupy sfinalizowane z uśmiechem na ustach spowodują, że będzie stałym klientem sklepu. Brzmi znajomo?
Roszczeniowy klient pewien swoich wyborów
Jeśli uważasz się za konsumenta silnie nakierowanego na konkretny cel, znajdziesz w tym akapicie wiele swoich cech. Ten rodzaj klientów jest niezwykle roszczeniowy i bardzo ceni swój czas. Wchodząc do sklepu, wymaga szybkiej i kompetentnej obsługi. Jego aprobatę można zyskać wyłącznie poprzez jasne, zwięzłe komunikaty oraz ekspercką wiedzę. Podejmuje decyzje na podstawie uzyskanych informacji, ale nie sugeruje się opinią pracownika. Nie tworzy żadnych relacji, a próby nawiązania bliższych kontaktów sprawiają, że prawdopodobnie już nie wróci.
Wygadany ekstrawertyk z pogodnym podejściem
Przez twórców tej typologii nazywany klientem hurra. Określenie to wiąże się ze spontanicznym i pogodnym nastawieniem. Nigdy nie pyta o szczegóły, specyfikacje czy konsekwencje swojego wyboru. Wizyta w sklepie każdorazowo trwa bardzo długo, ale raczej ze względu na pogawędki o planach wakacyjnych, pogodzie czy ulubionym filmie. Docenia zaangażowanie rozmówcy i nie cierpi nudy. Jest ekstrawertykiem, na którego działają barwne opowieści, niekoniecznie na konkretny temat. Chętnie nawiązuje relacje. Jego wybory nie są przemyślane, często w ogóle ich nie analizuje, ponieważ kieruje się intuicją oraz uczuciami.
Analityczny introwertyk - klient podejmujący starannie przemyślane decyzje
Analityczny introwertyk siedzi w sklepie równie długo, co poprzednik, bynajmniej nie ze względu na rozmowy o niczym. Żadna jego decyzja zakupowa nie obejdzie się bez dogłębnej analizy. Najchętniej wpisałby wszystkie dane do tabelki Excela, aby uniknąć nawet najmniejszego poczucia rozczarowania ze swojego wyboru. Jest dociekliwy, interesują go szczegółowe informacje, ale rozmowa ze sprzedawcą jest przeprowadzana w formalnym tonie. Storytelling puszcza mimo uszu, a do jego świadomości trafiają wyłącznie słowa kierowane przez prawdziwego eksperta w swojej dziedzinie.
Zanim ze smutkiem stwierdzisz, że nie jesteś jednoznacznie żadnym ze wspomnianych czterech typów, musisz wiedzieć o pewnej elastyczności tych ram. Większość osobowości jest na tyle skomplikowanych, że stanowi swoisty tygiel zachowań lub preferencji. Jednak zawsze podczas zakupów warto kierować się zdrowym rozsądkiem. Aby przypisać sobie cechę godną analitycznego, rozsądnego klienta, wystarczy korzystać z kuponów rabatowych umożliwiających oszczędności na każdym kroku.
