Skromna jest liczba polskich publikacji skupiających się na wspieraniu bądź przejmowaniu roli rodziców przez dziadków (tzw. parentyfikacji). Moje własne badania są próbą zmniejszenia tego niedoboru. Przeprowadzając je, chciałam m.in. sprawdzić jakość relacji pomiędzy dziadkami a wnukami w rodzinach zarówno samotnych matek, jak i pełnych, oraz zaobserwować różnice pomiędzy jakością życia wnuków w tych różnych typach rodzin. W badaniach wzięło udział 196 osób w wieku ok. 24 lat – studentów z wyższych szkół humanistycznych i technicznych z subregionu częstochowskiego.
Nim jednak przedstawię uzyskane wyniki i wnioski, pokrótce naświetlę perspektywę problematyki, którą się zajmowałam.
Dziadkowie z perspektywy badań Literatura konsekwentnie wskazuje, że dziadkowie mają pozytywny wpływ na życie wnuków. Co więcej, życzliwą i wspierającą obecnością w rodzinie wpływają także na dobrostan psychiczny swoich dorosłych dzieci. Poprzez właściwe oddziaływanie wychowawcze i opiekuńcze dziadkowie przyczyniają się do lepszej jakości życia rodzinnego na wiele sposobów, począwszy od wpływu na rozwój intelektualny wnuków, poprzez rozwój ich tożsamości, lepsze wyniki w szkole, wyższe zasoby społeczne (wskazują na to badania, m.in. Anny Zawadzkiej, Mariana Z. Stepulaka, Marii Tyszkowej). William S. Aquilino analizował bliskie relacje dziadków z wnukami poniżej 15. roku życia, które mieszkały z jednym rodzicem i jednym z dziadków. Amerykański socjolog zauważył, że nastoletnie wnuki miały wyższe osiągnięcia w szkole w porównaniu z rówieśnikami wychowywanymi tylko przez matki. Z kolei Sandy Jackson i jego współpracownicy podkreślili, że samotne matki, wykorzystujące babcie do opieki nad dziećmi, zyskują większą samodzielność, lepiej radzą sobie z wychowaniem, przyznają dzieciom większą autonomię.
Istnieje jednak druga strona medalu. Otóż opieka nad wnukami wiąże się dla dziadków z dużym stresem, wynikającym z kosztów psychologicznych, fizycznych i ekonomicznych ponoszonych w trakcie wykonywania obowiązków (twierdzi tak na przykład Linda M. Burton) – pomimo silnego zapotrzebowania dziadków na bliskość i pragnienia bycia przydatnymi w pełnieniu ról rodzinnych stosownych do ich...