Za naszą nieśmiałość nie odpowiadają tylko i wyłącznie nasze doświadczenia wczesnodziecięce, wielki wpływ mają także np. uwarunkowania biologiczne. Jednak zrozumienie tkwiących w dzieciństwie źródeł nieśmiałości bardzo zwiększa szansę na skuteczne jej przezwyciężenie. Gdy wczesnym doświadczeniom poświęci się nieco więcej uwagi, można dotrzeć do emocji, które niegdyś były przeżywane jako bardzo silne i nieprzyjemne, zrozumieć je, a następnie zmienić ich natężenie i zmniejszyć siłę oddziaływania na dorosłe życie. Praca ze źródłami nieśmiałości pozwala osiągnąć zmianę emocjonalną, a nie tylko poznawczą czy behawioralną.
Osoby kończące terapeutyczną pracę często podkreślają, jak ważny był ten element dla pożegnania się z nieśmiałością. „Dopiero gdy powróciłam do wczesnych doświadczeń, zrozumiałam, że za moją nieśmiałość odpowiedzialna była głównie moja mama. Mama mogła bowiem patrzeć krytycznie, co w głowie małej dziewczynki budowało przekonanie, że robi coś niewłaściwego: zrozumiałam teraz, że to był jej problem i jej trudność, że nie umiała się cieszyć moją dziecięcą spontanicznością” – wspomina uczestniczka terapii. „Mój starszy brat zawsze naśmiewał się ze mnie, że jestem kujonem, rodzice nigdy nie stanęli w mojej obronie” – relacjonuje inny nieśmiały.
Doświadczenia tego typu są bardzo trudne, wywołują bowiem ogromny dysonans, podkopują zaufanie do siebie i w efekcie budzą dużą niepewność. Nowe spojrzenie na to, co minęło, ale powraca jako nieśmiałość, jest zatem bardzo potrzebne. „Dopiero dzięki powrotowi do tych doświadczeń zrozumiałem, że to zachowanie moich rodziców było niewłaściwe. Powinni mnie przecież bronić wtedy, gdy brat mnie tak wyśmiewał – kiedy to zrozumiałem, poczułem złość, ale była to bardzo wyzwalająca złość”.
Kluczowe wydarzenia – kluczowe przekonania
W historii życia każdego człowieka są wydarzenia, które odcisnęły szczególne piętno na jego rozwoju – zostały zapamiętane, silnie powiązane z emocjami i wpłynęły na myślenie o sobie, świecie i innych. Czasem są to doświadczenia, które nazwiemy traumatycznymi, częściej – chwile, które w pamięci zapisały się jako bardzo bolesne i podkopujące poczucie własnej wartości.
W rozwoju nieśmiałości szczególną rolę odgrywa przeżycie publicznego zawstydzenia czy ośmieszenia. Przykładem może być sytuacj...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
