Zobaczyć słonia - drama w pracy wychowawczej

Wstęp

Dlaczego tak wielu młodych ludzi nie potrafi odnaleźć się w swoim środowisku szkolnym i rówieśniczym? Dlaczego nie potrafią określić tego, co dobre, a co złe, nie wiedzą, gdzie szukać wzorców, jakich dokonywać wyborów? Metoda dramy pozwala wprowadzić ucznia w świat wartości.

Uczniowie edukowani metodami podającymi mają wprawdzie pewien zasób wiedzy, ale nie potrafią jej wykorzystać w sytuacjach problemowych. A przecież aby dziecko potrafiło rozwiązywać problemy, należy stwarzać mu jak najwięcej sytuacji, w których będzie zdobywać wiedzę i umiejętności w samodzielnie realizowanym procesie badawczym. Taką możliwość daje metoda dramy stosowanej.

Drama uważana jest za jedną z najbardziej efektywnych metod edukacyjno-profilaktycznych, bowiem wykorzystuje naturalną umiejętność człowieka do wchodzenia w role.
Przed grupą ludzi postawiono słonia i poproszono, by powiedzieli, czym ów słoń jest. Zgadujący mieli zawiązane oczy i nie widzieli zwierzęcia. Pierwszy z nich stanął przy zwalistej nodze słonia i pewny siebie rzekł: „To na pewno jest drzewo”. Drugi, dotykając ciała zwierzęcia, zaprzeczył: „Nie, to nie jest drzewo, to oczywiście jest ściana”. Kolejny poczuł pęd powietrza – słoń wachlował się uszami: „Przecież to wiatrak!” – wykrzyknął. „Nie... To wąż” – orzekła osoba dotykająca trąby słonia. Zgadujący nie mieli możliwości rozpoznania słonia, każdy z nich miał dostęp tylko do jednej, najbliższej części zwierzęcia, nie widzieli przecież całości.
(za: Drama stosowana jako narzędzie społecznej interwencji. Teoretyczne i praktyczne aspekty metody, pod red. K. Markowskiej-Byczek, Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA, 2007)
Podobnie rzecz ma się z dramą. Tak jak ślepcy z tej hinduskiej opowieści zbyt często ulegamy pokusie skupienia się na najbardziej widocznych elementach działań – zwykle najłatwiejszych do nazwania.

Drama w praktyce


Drama angażuje wszystkie zmysły: wzrok, słuch, zmysł kinestetyczny, dotyk. Zastosowanie polisensoryczności w analizie konkretnej sytuacji pozwala przyjrzeć się jej i ocenić znacznie głębiej na różnych płaszczyznach – zobaczyć cały obraz, a nie pojedyncze elementy.
Poniżej prezentuję opis struktury warsztatów dla nauczycieli. Uczestnicy uczą się stosowania różnych technik dramowych, poczynając od prostych ćwiczeń i doświadczeń (ćwiczenia ruchowe, intonacyjne, mimiczne), poprzez wprawki dramowe, rzeźbę, stop-klatkę, kończąc na technikach związanych z wchodzeniem w role.

Rozgrzewka

Pierwszy etap pracy obejmuje przygotowanie do pracy dramą, tzw. rozgrzewkę. Ma ona na celu ośmielenie uczestników oraz zainteresowanie metodą. Dlatego stosuję techniki dramowe, które są atrakcyjne dla odbiorców, oparte na pracy z ciałem, energetyzujące, np.: Berek, Przekaż impuls, Wielki supeł, Teksański okrzyk oraz stop-klatkę (oswojenie się z przyjmowaniem roli), rzeźbę i budowanie pomników (określanie stanów emocjonalnych, uczuciowych, rzeźba sytuacji konfliktowej) – Machiny, Przedmioty z ciał, Historie ciałem opowiedziane, improwizację (przygotowanie do tworzenia postaci) – Historia pojedynczych słów, Czyja to właściwie opowieść?, Współczesna bajka. Podczas rozgrzewki uczestnicy warsztatów angażują nie tylko swój umysł, ale także serce, uczucia oraz ciało – następuje uelastycznienie psychofizyczne, uwolnienie ich od napięć, wykorzystanie nagromadzonej energii.

Wprowadzenie w historię – praca ze stymulatorami

Kolejnym etapem jest praca z wykorzystaniem stymulatorów, rekwizytów oraz kart ról. Stymulat...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI