Profesor Alois Angleitner, jeden z najbardziej znanych psychologów niemieckich, pracuje na Wydziale Psychologii w uniwersytecie w Bielefeld (Niemcy). Bada różnice indywidualne (inteligencja, temperament, osobowość). Jest wybitnym metodologiem, współtwórcą specjalnej procedury konstruowania testów przeznaczonych do badań porównawczych temperamentu i osobowości w różnych kulturach. Prowadzi międzykulturowe badania osobowości i temperamentu. Od wielu lat współpracuje z profesorem Janem Strelauem, jednym z najwybitniejszych znawców problematyki temperamentu.
Anna Zalewska: – Od jak dawna zajmuje się Pan psychologią?
Alois Angleitner: – Studia psychologiczne rozpocząłem w Wiedniu w 1964 r. Po ich ukończeniu pojechałem do Bonn, ponieważ chciałem badać, jak zmienia się inteligencja w starszym wieku, a na uniwersytecie w Bonn prowadzono długotrwałe badania nad biegiem życia. Tam napisałem swój doktorat, dotyczący sztywności myślenia w starszym wieku.
– Jaki dział psychologii jest Panu najbliższy?
– Gdy pracowałem na uniwersytecie w Bonn, prowadziłem zajęcia m.in. z psychologii osobowości, zwłaszcza teorii cech. Mój szef, profesor Tomme, był zwolennikiem podejścia idiograficznego, czyli badania biografii konkretnych ludzi, mającego na celu wyjaś-nienie, jak okoliczności i ważne zdarzenia życiowe wpływają na rozwój ich osobowości. Nie był zainteresowany badaniami nomotetycznymi, a więc badaniem i porównywaniem dużych grup ludzi, szukaniem ogólnych prawidłowości, opierając się na analizach statys-tycznych dużych grup ludzi. Uważał jednak, że jest to równie ważny strumień badań osobowości, dlatego ktoś powinien uczyć prowadzenia badań zgodnie z podejściem nomotetycznym. I tym kimś byłem ja. Od początku moje zainteresowania i badania koncentrowały się na temperamencie, osobowości i różnicach indywidualnych.
– Czym jest temperament, czym osobowość i jakie są relacje między nimi?
– Wśród psychologów nie ma zgody, co oznaczają te pojęcia. Niektórzy, np. Zuckerman czy Eysenck, uważają, że są one synonimami i można używać ich zamiennie. Tak stosował je Hans Eysenck, chociaż jego zdaniem osobowość składa się z temperamentu i inteligencji. Ja uważam, podobnie jak Jan Strelau, że osobowość jest znacznie szerszym pojęciem niż temperament. Temperament oznacza różnice indywidualne związane z aspektem formalnym zachowania, z właściwościami energetycznymi, z intensywnością zachowań oraz z ich przebiegiem w czasie – szybkością, czasem utrzymywania lub powtarzania zachow...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
