Trudno pojąć postępowanie terrorysty samobójcy. Przemoc wymierzona w niewinne, przypadkowe ofiary łamie podstawowe zakazy społeczne: zakaz zabijania ludzi i zakaz odbierania sobie życia. A jednak atak samobójczy jako forma walki z wrogiem nie jest w historii zjawiskiem ani nowym, ani odosobnionym. Istnieje tak długo, jak długo istnieją wojny. Terroryzm samobójczy stosowali zeloci, czyli członkowie żydowskiego ugrupowania religijno-politycznego działającego w I wieku n.e., przeciwstawiającego się panowaniu Rzymian w Palestynie, a także średniowieczni asasyni, czyli członkowie skrajnej muzułmańskiej organizacji religijnej walczący z pierwszymi krzyżowcami. Sięgając do bliższej przeszłości, można wymienić kamikaze – japońskich pilotów dokonujących samobójczych ataków podczas drugiej wojny światowej.
Dziś terroryzm samobójczy kojarzy się przede wszystkim z islamem, ale tak naprawdę nie jest związany z żadną religią. Sankcjonowały go różne ideologie, na przykład anarchistyczne w organizacjach terrorystycznych w XIX wieku czy marksistowsko-leninowska w ugrupowaniu Tygrysy Tamilskie na Sri Lance. Współcześnie za większość ataków samobójczych odpowiedzialne są organizacje palestyńskie, Tygrysy Tamilskie i panislamska Al-Kaida. Nasra Hassan – Palestynka, dziennikarka i pracownik socjalny – przeprowadziła ponad 250 wywiadów z niedoszłymi palestyńskimi terrorystami samobójcami oraz z rodzinami i przyjaciółmi tych, których misja się powiodła.
Kim są terroryści samobójcy? W większości to ludzie mający od 18 do 38 lat, przeważnie dwudziestolatkowie, nieposiadający własnych rodzin. Świeckie organizacje terrorystyczne, takie jak Fatah czy Tygrysy Tamilskie, zrzeszają zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Z kolei w atakach, za którymi stoją ugrupowania religijne związane z islamem, na przykład Hamas czy PIJ, biorą udział tylko mężczyźni.
Okres młodzieńczy, jak twierdzi profesor Arie Kruglanski, charakteryzuje się szczególnym natężeniem potrzeb i motywacji, które mogą sprzyjać angażowaniu się w działalność terrorystyczną. Jest to czas „wychodzenia” z domu rodziców i określania własnej tożsamości, budowania niezależności i autonomii, definiowana tego, kim się jest i w co się wierzy. Typowy jest bunt młodych ludzi wobec zastanej rzeczywistości. Z reguły krytykują oni świat i wartości swoich rodziców. W społeczeństwach okupowanych, borykających się z długotrwałym konfliktem, obiektem młodzieńczego buntu często staje się okupant. Bunt i pragnienie naprawy świata mogą z łatwością zostać skanalizowane przez organizacje terrorystyczne. Zwłaszcza że większość młodych ludzi przejawia również skłonność do angażowania się w ryzykowne zachowania. Wynika to ze zmian związanych z rozwojem poznawczym. Młodzi ludzie uświadamiają sobie, że świat, w którym żyją, to tylko jeden z możliwych światów. Nie jest dany raz na zawsze i może być inny. Testują więc sw...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
