Pisma pod specjalnym nastrojem

Oskarża się media, że wykreowały „cywilizację głodnych kobiet”. Zarzuca się im, że wpędzają kobiety – głównie młode – w kiepski nastrój albo wręcz w anoreksję, prezentując na swoich łamach chude modelki, „rewelacyjne diety” lub „lecznicze głodówki”. W Polsce od początku lat 90. pojawia się coraz więcej kolorowych czasopism dla nastolatków i młodych kobiet. Wzrastająca popularność tych gazet zdaje się sugerować, że czytelniczki kupują je dla przyjemności, a nie po to, by wpędzić się w kiepski nastrój. Zależność między treściami prezentowanymi w mediach a nastrojem i obrazem własnej osoby nie wydaje się tak prosta, jak głoszą powszechne opinie.

Analizowałam wpływ lektury czasopism młodzieżowych na nastrój i obraz „ja” dziewcząt w okresie wczesnej adolescencji. Obraz własnej osoby badałam w odniesieniu do trzech ważnych dla młodych kobiet ról społecznych: uczennicy – kompetencje intelektualne, koleżanki – kompetencje interpersonalne, dziewczyny – atrakcyjność fizyczna (patrz ramka). Badanie potwierdziło, że czasopisma młodzieżowe mogą wpływać na nastrój i obraz własnej osoby. Pod wpływem ich krótkiej lektury u połowy 12-letnich dziewcząt (51 proc.) poprawiał się nastrój i wzrastała samoocena we wszystkich analizowanych rolach – zwłaszcza w roli uczennicy i koleżanki. Natomiast u co trzeciej (33 proc.) starszej nastolatki po przeczytaniu młodzieżowej gazety obniżały się nastrój i samoocena w roli dziewczyny i uczennicy, a podnosiła się samoocena w roli koleżanki. Okazało się też, że u dziewcząt w różnym wieku samooceny w trzech wymienionych rolach są inaczej ze sobą powiązane. U tych młodszych samoocena w roli uczennicy istotnie wiąże się z samooceną w roli koleżanki. Natomiast u starszych istnieje związek między samoocenami w roli dziewczyny (atrakcyjność fizyczna) i w roli uczennicy.

Różnice we wpływie czasopism na młodsze i starsze dziewczęta wyjaśnić można stopniem ich krytycyzmu zarówno w stosunku do gazet, jak i do siebie. Dziewczęta młodsze ogólnie oceniają sie...