Odmienne stany świadomośći

Zdrowie i choroby Praktycznie

Sen przenosi nas do wirtualnej rzeczywistości, w której nie ma rzeczy niemożliwych. Co noc bierzemy udział w przedziwnych wydarzeniach wykreowanych przez nasz śniący umysł, przygotowując się w ten sposób do życia na jawie.

Rozmowa jest fragmentem książki "Ja i inni" składającej się z wywiadów z najwybitniejszymi przedstawicielami światowej psychologii. Do 23 września książkę można zamówić w naszym e-sklepie w przedsprzedaży: z 20 % rabatem i wysyłką GRATIS. Koszt całkowity zakupu to 29,60 zł.

POLECAMY

Agnieszka Chrzanowska: Czy oglądał Pan Profesor film Christophera Nolana „Incepcja”? Jego bohaterowie wchodzą do rzeczywistości sennej niczym do innego pokoju. Co więcej, sami kreują tę rzeczywistość – architekci snu tworzą miejsca, budynki, meble, nawet dywany i wykładziny.
J. Allan Hobson: Owszem. Ten film jest przekonujący, wciągający. Z pewnością trzyma widza w napięciu. Łatwo uwierzyć w to, co pokazuje, ale tak naprawdę nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Całkowicie odbiega od tego, co wiemy o snach. To jedynie fantazja twórczego autora, który za pomocą hollywoodzkich trików stworzył bardzo przekonujący obraz.

Czym w takim razie są sny? Co to znaczy śnić?
Sen to każda aktywność umysłowa, która ma miejsce, kiedy śpimy. Jej źródłem jest aktywność mózgu kontrolowana przez pień mózgu. To niewielka struktura, która skrywa jednak wiele interesujących mechanizmów związanych z aktywacją i dezaktywacją mózgu.
W czasie snu mamy do czynienia z różnymi rodzajami aktywności umysłowej. Zwykle opisujemy swe sny jako doznania obrazowe, pełne akcji, emocjonalne i trudne do zapamiętania. Takie doznania pojawiają się w fazie REM. Jednak w czasie snu pojawiają się również inne rodzaje aktywności umysłowej. Niektóre są typowe dla początkowej fazy snu, inne pojawiają się tuż przed przebudzeniem się. Aktywność podczas snu non-REM może być związana z obrazami, jednak zwykle nie jest bardzo żywa, nie jest też emocjonalna. Ma raczej formę obsesyjnych myśli, które wciąż gnają i gnają przez umysł. Z tego powodu miewamy czasem problemy ze snem – zabieramy swe troski i zmartwienia do łóżka. Te dwa rodzaje aktywności traktujemy jednak nie jako dwa zupełnie oddzielne zjawiska, lecz kontinuum aktywności umysłowej, czasem bowiem sny REM są pełne myśli, a non-REM – żywych obrazów.

A gdzie na tym kontinuum umieścimy stan czuwania?
Czuwanie to „cała reszta”. Stan, w którym się znajdujemy, kiedy nie śpimy. Dorośli czuwają przez 16–18 godzin w ciągu doby, śpią natomiast zaledwie 6 godzin. Świadomość typowa dla stanu czuwania jest zupełnie inna niż jakikolwiek rodzaj śnienia, z wyjątkiem tzw. świadomego snu (ang. lucid dreaming). W stanie czuwania mogę rozma...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI