Co sprzyja twórczości?

Mózg i umysł Laboratorium

Twórczość drzemie w nas wszystkich, ale nie każde środowisko pracy jej sprzyja. Co pomoże ją obudzić, a co bywa jej zdecydowanym wrogiem?

Po trudnym i wymagającym trzyetapowym procesie selekcji Anna wreszcie dostała pracę w upragnionym miejscu – znanej międzynarodowej firmie. Miała nadzieję na pełnię nowych, interesujących doświadczeń oraz zadania, w których będzie mogła wykazać się samodzielnością i kreatywnością. Oczami wyobraźni widziała już każdy szczebel swojej przyszłej kariery...

POLECAMY

Niestety, marzenia szybko musiała skonfrontować z twardą rzeczywistością. Od przełożonego, przez którego czuła się stale kontrolowana, otrzymywała ściśle sprecyzowane polecenia i nie mogła decydować o tym, w jaki sposób wykonać konkretne zadanie. Natłok obowiązków i presja czasu sprawiały, że w firmie nie było miejsca na generowanie nowych pomysłów. Anna czuła, że jest tylko trybikiem w wielkiej machinie i nie ma żadnego realnego wpływu na przebieg swojej pracy. Mimo wielkiego prestiżu, jakim cieszyła się organizacja, zrezygnowała z pracy. Zwolniła się. Dziś pracuje w mniejszej, nie tak renomowanej firmie. Zarobki są niższe, ale satysfakcji z pracy nie da się wycenić. Inicjatywa pracowników jest nagradzana, choć oczywiście nie wszystkie nowe pomysły udaje się zrealizować. Co więcej, zespół wspólnie omawia i podejmuje ważne decyzje. Anna, która w poprzedniej firmie czuła, że z każdym miesiącem pracuje coraz mniej wydajnie, dziś jest chwalona za efektywność i oryginalne, świeże spojrzenie na problemy.

Dlaczego jabłoń rodzi jabłka
„Badanie twórczości poprzez skupienie się jedynie na jednostce jest jak próba zrozumienia zagadnienia »dlaczego jabłoń daje jabłka?«, patrząc tylko na drzewo, a ignorując słońce i ziemię, które wspierają jej życie” – pisał słynny węgierski psycholog Mihály Csikszentmihályi. W ten metaforyczny sposób próbował wyjaśnić, że o tym, czy efekty naszej pracy będą twórcze, w ogromnym stopniu decyduje nie tylko nasza osobowość, ale i środowisko.

Choć twórczość przez niektórych badaczy nadal jest uważana za cechę wrodzoną, właściwą tylko nielicznym, wybitnym jednostkom, coraz popularniejsze staje się podejście, zgodnie z którym twórczy jest każdy, choć oczywiście w różnym stopniu. Według naukowców nad rozwojem własnego potencjału możemy jednak skutecznie pracować, specjaliści mówią nawet o zarządzaniu kreatywnością.

Jak twierdzi dr Robert Epstein, psycholog z Harvard University, nie ma żadnych dowodów na to, że dana osoba może być bardziej kreatywna od innej, bowiem zdolność ta drzemie w każdym z nas. Jednak aby ją w sobie obudzić, potrzebujemy odpowiednich bodźców z otoczenia. Jak pielęgnować jabłoń i jakie warunki jej stworzyć, aby cieszyć się potem smakiem owoców? Jaki klimat sprzyja twórczym zachowaniom w pracy?

Przepis na twórczy klimat
Na pytanie o związek między klimatem w organizacji a twórczymi zachowaniami pracowników w kompleksowy sposób odpowiedzieli amerykańscy badacze – dr Samuel Hunter z University of Oklahoma, Katrina E. Bedell i dr Michael Mumford z University of Georgia. Analizując wyniki aż 42 badań dotyczących tej problematyki, wyodrębnili 14 czynników, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla twórczości. Wśród nich były: autonomia – wolność i swoboda w realizacji swoich zadań oraz możliwość podejmowania ryzyka.

– Twórczości, niezależnie od kontekstu społecznego, najbardziej sprzyjają: otwartość otoczenia na to, że nie wszystko musi być takie, jak zawsze było, przyzwolenie na popełnianie błędów, na samodzielne poszukiwanie, duża doza zaufania – tłumaczy dr Joanna Kwaśniewska, psycholog ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.

Jak wynika z badań naukowców, to od struktury organizacyjnej firmy, a także od stylu zarządzania przez przełożonych w dużej mierze zależy, jaki klimat będzie panował w miejs...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI