Wychodząc od tych założeń, możemy zastanowić się, w jaki sposób zadbać o zdrowie nie tylko pojedynczego człowieka, ale również jego otoczenia. Co możemy zrobić, by w coraz mniej przyjaznym antropocenie zmodyfikować nasze zachowania? Jak sprawić, by pesymistyczne prognozy dotyczące globalnego stanu zdrowia psychicznego nie ziściły się?
POLECAMY
Większość z nas uważa, że choroby i psychiczne po prostu się przydarzają, spadają na nas niespodziewanie. Oczywiście, część z nich trudno przewidzieć i im przeciwdziałać, ale nawet te dziedziczone - mogą, lecz nie muszą się rozwinąć. Geny są jednym z wielu czynników, który może mieć wpływ na zachorowanie, lecz niebagatelną rolę w naszym dobrostanie psychofizycznym odgrywają nasz styl życia i poziom bezpieczeństwa emocjonalnego, jaki dzięki niemu możemy odczuwać. To na przykład oznacza, że osoba o niższym statusie materialnym, która ma zapewnione podstawowe bezpieczeństwo finansowe i emocjonalne jest mniej narażona na zaburzenia psychiczne niż ktoś, kto pracuje na wysokim szczeblu drabiny korporacyjnej i codziennie balansuje na granicy kompletnego wyczerpania oraz z widmem wyrzucenia z pracy, jeśli nie dostarczy “targetów”.
Styl życia i środowisko, w którym żyjemy pozwalają nam wzrastać i realizować się lub zaburzają nasz proces rozwoju. Wiemy, jak dużo zależy od naszego dzieciństwa i stylu przywiązania, jaki wówczas wykształciliśmy, lecz równie dużo zależy od naszych dorosłych decyzji i wyborów, na które mamy wpływ. Psychologia pozytywna akcentuje ten aspekt naszych działań i w odróżnieniu od psychologii konwencjonalnej, zajmującej się leczeniem ludzi z problemami psychicznymi, podkreśla wagę profilaktyki.
A czym w kontekście psychologicznym jest profilaktyka? Najprościej rzecz ujmując: dbaniem o siebie każdego dnia, systematycznie i rutynowo. Jest wypracowaniem zdrowych nawyków i kształtowaniem zdrowych relacji z otoczeniem, na podstawie naszej wiedzy o sobie i empatycznego stosunku do drugiego człowieka. Bowiem każdy z nas mierzy się z własnymi demonami, z własną przeszłością i codziennymi dylematami, których nie jesteśmy w stanie rozwiązać bez ciągłej praktyki samopoznania oraz samoakceptacji. W dzisiejszym, szybko zmieniającym się świecie, w którym działania na autopilocie stają się codzienną normą, warto podjąć wysiłek wciśnięcia pauzy - zatrzymania się i zadania sobie kilku podstawowych pytań: kim jestem? czego pragnę? jakie emocje odczuwam? czy miejsce, w którym jestem, sprzyja stylowi życia, o jakim marzę? czy środowisko, w którym żyję, wspiera mnie, czy niszczy?
Od tych podstawowych pytań zacznijmy podróż, którą możemy nazwać “powrotem do siebie”. Nie jesteśmy w stanie zmienić przeszłości, tego, co nam się przydarzyło, często nie możemy też zmienić wielu okoliczności, którym podlegamy. Jednak nasze myśli i reakcje na to, co nam się przytrafia, są wyłącznie naszym wyborem, jak nam wiele lat temu uświadomił Viktor Frankl. Z pozycji dorosłego, dojrzałego człowieka możemy zajrzeć w głąb siebie i rozpoznać, na co mamy wpływ w naszym życiu, by stopniowo modyfikować je i dopasowywać do naszych pragnień i potrzeb - do zgodności pomiędzy naszymi zasobami a możliwościami, które oferuje nam rzeczywistość.
Jak to zrobić? Z pomocą przychodzi technologia. Jestem współzałożycielką startupu technologicznego TrueMe, którego misją i upragnionym celem jest tworzenie narzędzi pomagających ludziom poznać siebie. Bez samopoznania nie ma bowiem zarówno profilaktyki, jak i terapii zdrowia psychicznego. Bez pogodzenia się z faktem, że drzemią w nas różnorodne popędy, nie zawsze takie, które postrzegamy jako pozytywne, nie zaakceptujemy siebie. Z kolei bez akceptacji siebie nie jesteśmy w stanie zaakceptować w pełni drugiego człowieka, by budować zdrowe rodziny i społeczeństwa.
Zdrowie psychiczne ma też ogromny wpływ na nasz dobrostan fizyczny. Obecnie wiemy już, że istnieje powiązanie pomiędzy chorobami autoimmunologicznymi a naszą psychiką, a kolejne badania dają na to coraz więcej dowodów. Zatem dbając o ciało, dbamy o naszą psychikę i na odwrót - jesteśmy systemem naczyń połączonych. Przygotowując dla siebie jak najlepsze warunki do codziennej egzystencji, pracujemy na naszą zdrową przyszłość.
Co to oznacza w praktyce? Wystarczy przeznaczyć kilka minut dziennie, by wypracować zdrowe nawyki. Jeśli codziennie pytamy samych siebie, jakie emocje odczuwamy, za co jesteśmy wdzięczni, poświęcamy kilka minut na relaksację, ćwiczenia mindfulness oraz dbamy o odpowiednią ilość snu i odpoczynku - jesteśmy na dobrej drodze do zbudowania trwałego dobrostanu. Aplikacja - Dziennik TrueMe “Poznawaj siebie z radością” oferuje tego typu ćwiczenia jako podstawowy, dostępny dla każdego program rozpoczynający przygodę z samopoznaniem. Codzienny wgląd w siebie, uzupełniony autorefleksją, pomaga nam rozpoznać, w jakim miejscu jesteśmy i czy na pewno jest to miejsce sprzyjające naszym potrzebom i osobowości. Osoby, które przeszły ten 28-dniowy program oceniają go jako ważny, a nawet przełomowy w rozwoju ich samoświadomości.
Budowanie nawyków to nie jest łatwa praca, a codzienne myślenie o sobie bywa aktem odwagi. Jednak biorąc pod uwagę, że stawką jest nasze zdrowie psychiczne i fizyczne oraz przyszłość oparta o nasze pragnienia, potrzeby i zdolności - kilka minut dziennie wydaje się skromną inwestycją.
Zachęcam do śledzenia TrueMe i kolejnych rozwiązań, które opracowujemy, aby jak najwięcej ludzi zyskało poczucie sprawczości w budowaniu własnego dobrostanu psychicznego.
