Dominik Włudyga: – Czy kobiety są tak samo agresywne jak mężczyźni?
Adam Frączek: – To zależy, jak rozumiemy stwierdzenie: tak samo. Jeśli mówimy o stanie emocjonalno-motywacyjnym – irytacji, złości, gniewie – który ujawnia się w określonych zachowaniach, na przykład zwymyślanie czy napaść, to ogólne prawidłowości rządzące tym „popędem” nie różnią się u kobiet i mężczyzn. Gotowość do agresji pojawia się w wyniku różnych przykrych doświadczeń – na przykład działania szkodliwych bodźców albo doznania niepowodzeń w realizowaniu zadań życiowych – a także jako rezultat postrzegania otoczenia, słusznie lub nie, jako zagrażającego i wrogiego. Oczywiście specyficzne czynniki – z jednej strony między innymi różnice w stymulacji hormonalnej, z drugiej zaś odmienny trening wychowawczy – sprawiają, iż nieco inne okoliczności prowadzą u obu płci do agresywnych przeżyć i zachowań. Na przykład menstruacja sprzyja pojawianiu się irytacji, a także nastroju depresyjnego – i w konsekwencji napastliwych zachowań kobiet. Także przemiany hormonalne w okresie przekwitania u wielu kobiet mogą prowadzić do okresowej „destabilizacji” w sferze emocji, co sprawia, że gorzej panują one nad własnym zachowaniem. Interesujące są ustalenia, jak oglądanie scen przemocy seksualnej w filmie wpływa u obu płci na pobudzenie do agresji. Otóż kobiety w zdecydowanej większości nie wykazują fascynacji tego rodzaju obrazami. A jeśli już je oglądają, wiąże się to u nich z niewielkim wzrostem pobudzenia, raczej z poczuciem dyssatysfakcji, lęku i brakiem nasilenia agresywnych zachowań. Natomiast mężczyźni na ogół chętnie poszukują od czasu do czasu takiej stymulacji. W jej efekcie następuje u nich silny wzrost pobudzenia i agresji. Co więcej, wzrasta u nich przekonanie, że istotnym powodem przemocy seksualnej jest prowokacyjne zachowanie się kobiety.
– Czy zachowania agresywne kobiet różnią się od męskiej agresji?
– Powszechnie wyróżnia się agresję fizyczną, na przykład uderzenie czy kopnięcie, agresję werbalną, na przykład zwymyślanie albo obraźliwe uwagi, oraz pośrednią, której przejawem jest między innymi plotkowanie, fałszywe oskarżanie czy wyłączenie z grupy. Uważa się, że agresja fizyczna pojawia się w zachowaniach chłopców częściej i intensywnej niż w zachowaniach dziewcząt, u których dominuje agresja werbalna, a zwłaszcza pośrednia. Otóż charakterystyka ta jest tylko częściowo prawdziwa. Rzeczywiście wyraziste akty przemocy z użyciem siły dominują u chłopców i mężczyzn. Są również dane pokazujące, iż pośrednie formy agresji wcześniej i na większą skalę pojawiają się u dziewcząt. A...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
