Dr hab. Maria Ledzińska, prof. UW, pracuje w Katedrze Psychologii Różnic Indywidualnych na Wydziale Psychologii UW. W pracy badawczej zajmuje się różnicami indywidualnymi w funkcjonowaniu poznawczym, skutkami informacyjnego przeciążenia. Jest autorką licznych publikacji i książek, m.in.: Ja i moja pamięć. O użytecznych strategiach uczenia się .
Twórczość najczęściej kojarzona jest z działalnością artystów, a przecież odnosi się w równej mierze do przedstawicieli innych zawodów i obejmuje wszystkie dziedziny życia. Twórczość urzeczywistnia się w określonym kontekście, którego najważniejszym elementem jest kultura – czyli systemy wartości, związane z nimi sposoby rozumienia świata, style życia, sposoby działania. Dokonujące się w określonym kontekście kulturowym procesy utrwalania wartości tradycyjnych oraz poszukiwania nowych, stanowią silny, choć nie jedyny mechanizm dynamizujący działania twórcze. Kontekst kulturowy danej epoki wyznacza dominująca w niej technologia. Obecnie jest nią technologia informacyjna, spostrzegana jako rezultat rewolucji komputerowej i biomolekularnej. Wywołała ona zmiany we wszystkich obszarach życia, modyfikując sposób pracy, nauki, odpoczynku, przekształcając myślenie i działanie wielu z nas. Współczesna technologia jest wynikiem twórczej pracy przedstawicieli wielu dziedzin naukowych. Jednak rezultaty ich wysiłków wykraczają poza ramy dyscyplin, w których dokonano znaczących odkryć, wpływają na twórcze poszukiwania w wielu innych obszarach. Obecnie, jak nigdy wcześniej, obserwuje się bezpośrednie, bardzo silne związki twórczości z techniką. Powiązania te widać szczególnie wyraźnie w działalności naukowej.
Kwestie definicyjne
Istnieją liczne definicje twórczości i różne sposoby jej badania. Pomijając tę różnorodność ujęć, w studiach nad twórczością uwzględnia się najczęściej:
- osobę twórcy – koncentrując się na poszukiwaniu i poznawaniu indywidualnych cech warunkujących tworzenie lub z nim skorelowanych,
- proces twórczy – próbując poznać jego strukturę i specyfikę indywidualną oraz rozwojową,
- wytwory – poszukując kryteriów, jakie musi spełniać dzieło, aby mogło zostać uznane za twórcze,
- społeczne warunki tworzenia – analizując czynniki środowiskowe sprzyjające twórczości lub ją hamujące.
Przedmiotem studiów psychologicznych najczęściej jest jeden z aspektów twórczości. I tak, przedstawicieli behawioryzmu interesuje środowisko, psychoanalitycy koncentrują się na osobie i jej wytworach, psychologowie humanistyczni skupiają się na osobie twórcy, zaś psychologowie poznawczy na procesie kreacji.
Podstawowym problemem jest definiowanie twórczości. W ostatnich latach obserwujemy w tym zakresie znaczącą zmianę akcentów – nie traktuje się twórczości jako ludzkiej cechy, ale jako aktywność podejmowaną w jakiejś dziedzinie. Aktywność, która prowadzi do powstawania wytworu zaakceptowanego z racji swej nowości i użyteczności przez reprezentantów społeczeństwa, które – ceniąc określoną dziedzinę – pozwala uznać ją za ważną kulturowo. W tak pojmowanej twórczości eksponowany jest jej związek z działaniem, materialny wytwór i dziedzinowe osadzenie. A to oznacza, że mamy do czynienia z wieloma rodzajami twórczości, a nie twórczością w ogóle, zaś ocena działań i ich rezultatów dokonywana jest z odroczeniem, po upływie czasu.
Mniej dyskusyjny jest termin technologia informacyjna (TI). W encyklopedycznym ujęciu technologia oznacza naukę stosowaną, obejmującą wytwarzanie produktów z materiałów wyjściowych, którymi mogą być: materia, energia lub informacja. Technologia oznacza zatem dziedzinę integrującą odpowiedzi na trzy pytania: co?, z czego?, jak?
Technologia informacyjna to interdyscyplinarna nauka łącząca głównie informatykę i telekomunikację. Zajmuje się zjawiskiem racjonalnego pozyskiwania, selekcjonowania, gromadzenia, przetwarzania, usuwania, przesyłania na odległość oraz wykorzystywania informacji pochodzącej z różnych źródeł. Dokonuje się to przy użyciu sieci komputerowych i wyposażonych w odpowiednie oprogramowanie komputerów lub innych narzędzi. Przetwarzane dane wykorzystywane są w różnych obszarach nauki i życia codziennego. Ważnym ogniwem TI pozostają media, czyli środki komunikowania.
W ś...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
