Sztuka smakowania chwil

Z czym się kojarzy celebrowanie życia? Ja widzę grupę przyjaciół nocą przy ognisku: płomienie odbijają się w ciemnej wodzie jeziora, a nad nimi gwiazdy... Albo inaczej: starsza pani i pan przy elegancko nakrytym stole, jedzą bez pośpiechu wyszukane potrawy. Albo taka fotografia: słoneczny dzień, zadbany ogród, w tle jakiś pałacyk i grupa pięknie ubranych ludzi słucha muzyki w wykonaniu kwartetu smycz­kowego. W tym sensie celebrowanie życia to coś, co może się zdarzyć tylko na emeryturze, na wakacjach lub wydarzyło się dawno temu.
Nasze rozważania dotyczyć będą innej celebracji – takiej, która może zdarzyć się każdego dnia. Celebracji, która powoduje, że chwila nabiera znaczenia, jest przeżyta i doświadczona. Nawet jeśli jest smutno lub trudno, lub nudno, to jednak w jakimś aspekcie – sensownie. Celebracji życia, dzięki której nasze przesuwanie się w czasie dzień po dniu może stać się przygodą, a nie walką o przetrwanie lub pustym, pozbawionym smaku i koloru trwaniem, a czasem sami nie wiemy czym, bo tak szybko biegliśmy, że nic z tej drogi nie pamiętamy.

Doświadczenia pod opieką

O życiu nasyconym doświadczaniem czasu, albo inaczej: doświadczaniem siebie i świata, pisało wielu autorów, jednak samo pojęcie „celebrowania codziennego życia” opisał szczegółowo amerykański terapeuta Harvey L. Rich w książce In the Moment.
Celebracja w sensie wewnętrznego doświadczenia to nadanie celebrowanej chwili szczególnego znaczenia, rozpoznanie tego znaczenia i uszanowanie go. Oznacza otwarcie się zarówno na doznania zmysłowe, docierające do nas ze świata zewnętrznego, jak i na to, co dociera do nas z wnętrza nas samych – na uczucia, skojarzenia, myśli. Celebracja jest „naszą interakcją z daną chwilą”, „naszym doświadczeniem siebie w kontekście danej chwili”, pisze Rich. Celebracja wewnętrzna danej chwili umożliwia nam doświadczenie jej głębokiego wymiaru – jako części ludzkiego doświadczenia, przekraczającego nasz jednostkowy los.
Celebracja dotyczyć może zarówno momentów miłych, wesołych, jak i trudnych, dramatycznych – ważne, aby były to chwile „zaopiekowane” przez nas, czyli doświadczone w pełni, przeżyte, nazwane i z kimś podzielone.
Pamiętam pewien moment w historii naszej rodziny, który kojarzy mi się z opisywanym tu pojęciem celebracji. Było to wiele lat temu, w dniu przeprowadzki z mieszkania w Warszawie do zaniedbanego domku na wsi. Nasze dzieci zostały z dziadkami, a my upchnęliśmy się w szoferce wielkiej ciężarówki, by wraz z całym naszym dobytkiem odbyć drogę do nowego domu. Pamiętam trzeszczenie podskakującej na zakrętach szafy, zapach papierosów palonych przez kierowcę, moje myśli, że pogubimy część mebli, niepokój, co czeka nas w nowym miejscu, niepokój, czy to słuszna decyzja, poczucie, że od tego momentu moje życie dzieli się na „przed” i „po”. Skojarzenie z moją matką i babcią, opuszczającymi Warszawę po Powstaniu, poczucie, że stoję przed zakrętem, za którym zupełnie nieznane, radość i przekonanie, że jedziemy tam nie przypadkiem, że jest w tym jakiś plan opatrzności, a może misja... Wieczorem, przed pierwszą nocą w nowym domu, rozmawialiśmy z mężem o tej drodze i naszych przeżyciach, gdy tak symbolicznie i literalnie oddalaliśmy się od tego, co było i zbliżaliśmy do tego, co będzie. „Wielka przeprowadzka” należy dziś do legendy naszej rodziny i stanowi istotny element jej tożsamości.
Zatrzymane wewnętrznie chwile naszego życia uczą nas przeżywać życie głębiej. Rozmawiam ze znajomą osobą i nagle myślę „To jest ważne!”, więc wyłączam telefon, pochylam się do niej, zaczynam słuchać z pełną uwagą, otwieram się na to, co słyszę. W takiej chwili dociera do mnie czyjaś prawda w całej jej złożoności, zaczynam widzi...