Czy jestem szczęśliwy? To zamknięte pytanie. Można na nie odpowiedzieć tylko tak lub nie. Psycholog Tal Ben-Shahar radzi, aby raczej zadawać sobie pytanie: jak mogę stać się bardziej szczęśliwym? Bo zmienia ono zupełnie naszą optykę na możliwość bycia szczęśliwym. Ze sztywnego bycia lub niebycia szczęśliwym – na elastyczne i ciągłe dążenie do uszczęśliwiania siebie. Bo wtedy szczęście nie jest już stanem, ale procesem, zadaniem na całe życie, drogą do celu, najważniejszym dążeniem człowieka.
Pracuję w szkole i wiem, jak często nauczyciele bywają zniechęceni, czują się niedoceniani, a nawet upokarzani, narzekają na brak autorytetów, na niskie płace, na trudną młodzież, na zmieniający się świat. Czy te narzekania mogą coś zmienić? Każdy wie, że prowadzą jedynie do coraz większej frustracji. Zachęcam do zmiany postawy. Warto spróbować, bo ludzie szczęśliwi są bardziej aktywni społecznie, pozytywnie nastawieni do ludzi, swojej pracy i świata, lepiej im się układają relacje z innymi, są zdrowsi.
Każdą zmianę należy zacząć od siebie: co mogę zrobić, aby moja praca dawała mi więcej satysfakcji? Na co mam wpływ? Co mogę, a czego nie mogę zmienić? Tak postawione pytania stymulują do działania, są szansą na dokonanie pozytywnej zmiany. A ludzie najczęściej czekają na zmiany systemowe, „z góry”. Kryją się za nimi lub raczej za ich brakiem z lęku przed zmianą lub czasami z wygodnictwa czy lenistwa. Żadne zmiany systemowe nie zmienią nas. To my sami możemy zajrzeć w głąb siebie i dowiedzieć się prawdy o sobie: czego chcemy, do czego dążymy, na czym nam zależy, co nam przeszkadza itp. Jak być szczęśliwym nauczycielem? Na co warto postawić, poza merytorycznym przygotowaniem? Odpowiedź może być tylko jedna – przede wszystkim na swoje wewnętrzne zasoby niezbędne do działania: samopoznanie, umiejętność stawiania celów czyli poszukiwanie sensu, optymizm i styl wyjaśniania wydarzeń, aktywność i zaangażowanie oraz wewnętrzne nastawienie do pracy.
Samopoznanie
Drogę poszukiwania szczęścia rozpoczynamy od poznania swoich mocnych i słabych stron. Niby je znamy, ale czy na pewno? Twórca psychologii pozytywnej Martin Seligman proponuje, aby uświadomić sobie przede wszystkim swoje zalety sygnaturowe, czyli autentyczne atuty, które wykorzystujemy we wszystkich dziedzinach życia (nie tylko w pracy). Wyodrębnił 24 zalety, których rozwijanie prowadzi do sześciu cnót. Gdy je osiągniemy – nasze życie staje się radośniejsze i szczęśliwsze:
- ciekawość, umiłowanie (chęć do) nauki, ocenianie (krytyczne myślenie/brak uprzedzeń), kreatywność/pomysłowość, inteligencja społeczna, dystans poznawczy prowadzą do mądrości i wiedzy;
- męstwo i dzielność, wytrwałość/pracowitość, prawość/szczerość prowadzą do odwagi,
- uprzejmość/dobroć, miłość i pozwalanie innym, by nas kochali prowadzą do humanitaryzmu i miłości;
- postawa obywatelska/praca zespołowa/lojalność, uczciwe i sprawiedliwe traktowanie innych, zdolności przywódcze prowadzą do sprawiedliwości;
- samokontrola, rozwaga/dyskrecja, skromność i pokora prowadzą do wstrzemięźliwości;
- poczucie piękna i doskonałości, wdzięczność, optymizm/nadzieja, duchowość, wybaczanie, wesołość i humor, zapał prowadzą do transcendencji.
Warto uświadomić sobie, a potem rozwijać i wykorzystywać swoje zalety we wszystkich dziedzinach życia, również w pracy. Bo według Seligmana praca jest czymś więcej niż tylko trudem, nie tylko płatnym zajęciem, ale może być źródłem gratyfikacji i powołaniem. Gdy wykorzystujemy w niej swoje zalety, to nawet rutynowe zadania przynoszą satysfakcję, a ona prowadzi nas do stanu przepływu (flow).
Poszukiwanie sensu
Seligman definiuje szczęście jako ogólne poczucie przyjemności i sensu życia. Osoba szczęśliwa odczuwa pozytywne emocje i uważa, że jej życi...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
