Stres wakacyjny – paradoks odpoczynku

Otwarty dostęp Materiały partnera News

Lato – czas słońca, urlopów, wyjazdów i pozornego relaksu. A jednak dla wielu pracowników to jedna z najbardziej stresujących pór roku. Planowanie wakacji, opieka nad dziećmi, napięcie przed wyjazdem, praca w rozproszonym zespole – wszystko to powoduje, że zamiast wypoczywać, wpadamy w kolejny wir napięć.

W ostatnich latach zjawisko stresu wakacyjnego (ang. vacation stress) zaczęło być coraz częściej opisywane przez psychologów i badaczy pracy. I choć może brzmieć jak oksymoron, jego skutki są jak najbardziej realne: przemęczenie, frustracja, a nawet wypalenie tuż po powrocie z urlopu.

Skąd się bierze stres w wakacje?

Choć lato kojarzy się z beztroską, to w rzeczywistości nakłada się w nim kilka silnych stresorów – zarówno osobistych, jak i zawodowych. Wymieńmy najważniejsze z nich:

POLECAMY

1. Planowanie urlopu i presja wypoczynku

Wysokie ceny, ograniczona dostępność terminów, presja „idealnych wakacji” – wszystko to sprawia, że przygotowania do wyjazdu często są bardziej wyczerpujące niż sam wyjazd. Dodatkowo w social mediach dominuje przekaz sukcesu i luksusu, co w wielu osobach wywołuje frustrację, poczucie niedostatku lub FOMO (fear of missing out).

2. Lęk przed zaległościami i byciem offline

Z badań Microsoft Work Trend Index wynika, że ponad 60% pracowników czuje się zobowiązanych do zaglądania do maila podczas urlopu. W niektórych firmach nie ma jasno wyznaczonych zasad „digital off”, a kultura nieustannej dostępności podcina sens odpoczynku.

3. Stres organizacyjny – rozproszone zespoły i zwiększone obciążenie

Latem zespoły działają często w trybie rotacyjnym – połowa osób jest na urlopach, a reszta przejmuje ich obowiązki. To rodzi napięcia, nierównomierne obciążenie i poczucie niesprawiedliwości. Szczególnie liderzy i osoby wspierające administrację odczuwają duże przeciążenie właśnie w wakacje.

Jak sobie radzić ze stresem wakacyjnym?

Rekomendacje dla pracowników i liderów

  1. Zredefiniuj „idealny wypoczynek”
    Nie każdy urlop musi być długi, zagraniczny i perfekcyjnie zaplanowany. Wypoczynek to także mikrochwile: spacer bez telefonu, książka czy dzień bez pośpiechu. Urealnienie oczekiwań obniża presję i redukuje frustrację.
  2. Planuj urlop z marginesem
    Warto zostawić sobie 1–2 dni wolnego przed i po wyjeździe – bez podróży, bez pracy, po prostu na złapanie oddechu. To tzw. „bufor regeneracyjny”, który ułatwia realny odpoczynek.
  3. Ustal jasne zasady dostępności
    Przed wyjazdem warto omówić z zespołem, kto za nas odpowiada, co można przekazać, a co poczeka. Pozwól sobie na automatyczną odpowiedź mailową bez „będę czytać od czasu do czasu” – to buduje zdrową granicę.
  4. Mów otwarcie o stresie i napięciu
    Nie warto udawać, że lato jest tylko radosne – dla wielu to czas wyzwań psychicznych. Rozmowa z przełożonym, współpracownikiem lub specjalistą może przynieść ulgę i pozwolić uniknąć długofalowych skutków przemęczenia.

 

Rola organizacji: jak wspierać pracowników w stresującym lecie?

  1. Stwórz kulturę odpoczynku z autoryzowanym „offline”
    Zespoły muszą wiedzieć, że mogą – a nawet powinny – całkowicie odłączyć się w czasie urlopu. Komunikuj to jasno, pokazuj na przykładach liderów i wprowadzaj polityki, które wspierają digital unplug.
  2. Wyrównuj obciążenia
    Zadbaj o sprawiedliwe rozłożenie zadań, planowanie urlopów z wyprzedzeniem i jasną komunikację w zespole. Im większa przewidywalność, tym mniejszy poziom stresu.
  3. Udostępnij profesjonalne wsparcie psychiczne
    Lato to dobry moment, by przypomnieć pracownikom o dostępnych narzędziach wsparcia – takich jak platformy psychologiczne.

 

Rekomendacja: wsparcie psychologiczne

Jednym z rozwiązań, które firmy coraz częściej wdrażają w ramach opieki nad pracownikami, jest HearMe – platforma umożliwiająca szybki dostęp do rozmów z psychologami i coachami. Sesje są anonimowe, dostępne online, i dopasowane do realnych potrzeb zespołu.

Odpoczynek to nie luksus – to fundament zdrowej pracy

Stres wakacyjny nie jest oznaką słabości. To naturalna reakcja na przeciążenie, nierealne oczekiwania i trudności organizacyjne. Zrozumienie, że lato także wymaga wsparcia psychicznego i strukturalnego, to wyraz dojrzałości zarówno po stronie pracownika, jak i pracodawcy.

Nie chodzi o to, by latem „wszystko odpuścić” – ale by świadomie dać sobie i innym przestrzeń na bycie człowiekiem, nie tylko trybikiem.

 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI