Nauczyciele często narzekają, że dzieci nie mają zainteresowań, autorytetów i aspiracji, nie szukają lub nie potrafią znaleźć pasji, której mogłyby się poświęcić. Jednocześnie oni sami z różnych powodów (brak możliwości, czasu) nie potrafią ich do tego zainspirować, stać się mentorami dla swoich podopiecznych.
W 2011 roku opracowałyśmy projekt edukacyjny „A ja chcę być...”, którego podstawowym założeniem był wszechstronny rozwój dzieci w oparciu o ich pasje i szczere zaangażowanie. Przyświecała nam maksyma znanej holenderskiej psychoterapeutki Emmy van Deurzen, że przyjemność połączona z zaangażowaniem oraz poczuciem sensu sprzyja autentycznemu szczęściu.
W świecie oświaty znajduje zastosowanie stare przysłowie trenerskie: „Uczeń jest w stanie zajść tak daleko, jak bardzo wierzy w niego trener”. W psychologii potwierdzeniem tej maksymy jest efekt Pigmaliona, opisany m.in. przez Roberta Rosenthala i Lenore Jacobson. Polega on z grubsza na tym, że rozwój uczniów zależy od tego, jak są traktowani przez nauczycieli. Tworzy się tzw. pętla oczekiwań. Nauczyciel buduje wobec każdego ucznia oczekiwania, od których zależy ilość oraz zakres ich wzajemnych interakcji. Jakość tych kontaktów decyduje o tym, czy uczeń będzie w stanie spełniać oczekiwania nauczyciela. Opiekun musi mieć świadomość, że razem z uczniem tworzą dynamiczny, ciągle zmieniający się system, w którym duże znaczenie ma jego postawa wobec podopiecznego.
Ćwiczenie: zaobserwuj, jak zachowują się wobec ciebie uczniowie, kiedy wykazujesz się cierpliwością, jesteś uważny/a na wszystkich.
Rola nauczyciela
W 1985 roku amerykański psycholog zarządzania Bernard M. Bass opisał formę przywództwa, którą nazwał przywództwem transformacyjnym. Można ją przenieść do życia szkolnego. Polega na tym, że przywódca (nauczyciel) motywuje podwładnych (uczniów) do zrobienia więcej niż początkowo zamierzali, rozbudza poczucie wartości i ważności ich zadań, uświadamia im, że wykraczają poza interes własny na rzecz zespołu (klasy, szkoły), wskazuje na konieczność podniesienia na wyższy poziom ich własnych potrzeb.
Bass wyróżnił kilka elementów przywództwa transformacyjnego:
- oddziaływanie ideowe, które sprawia, że nauczyciele odbierani są przez uc...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
