Aleksandra Ratajczyk jest psychologiem, pracuje w Instytucie Psychologii UAM w Poznaniu. Interesuje się psychologią rozwoju człowieka, a zwłaszcza dzieci.
Przed pójściem do szkoły sześciolatek rozwija się głównie w domu i ewentualnie w przedszkolu, jednak rozpoczęcie nauki oznacza wejście w nowe otoczenie, w którym będzie na niego oddziaływać kilka środowisk i grup społecznych. Do sprawnego funkcjonowania potrzebuje przede wszystkim współpracy dwóch podstawowych dla niego systemów: rodziny i szkoły. Jeśli będzie owocna, pozwoli sprawnie i prawidłowo określić możliwości pierwszaka oraz wypracować najefektywniejsze metody pracy z nim.
POLECAMY
Dorośli czasami stawiają bardzo wyraźną i nieprzekraczalną granicę między szkołą a domem, między obowiązkami rodzica a obowiązkami nauczyciela. W rzeczywistości każdy rodzic w pewnym stopniu jest nauczycielem, a każdy nauczyciel opiekunem, choć oczywiście rodzic nie zastąpi nauczyciela, a nauczyciel rodzica.
Rodzina i szkoła mają wiele wspólnych funkcji, choć realizują je na różne sposoby. Należą do nich:
funkcja ekonomiczna: rodzice mają obowiązek zapewniać dzieciom środki do życia, wyżywienie, miejsce do spania i odrabiania lekcji itp. Szkoła natomiast realizuje tę funkcję poprzez np. organizowanie posiłków, zapewnianie wyprawki szkolnej, kierowanie rodziny do odpowiednich instytucji pomagających;
funkcja rozwojowo-monitorująca (opiekuńcza): zarówno rodzice, jak i nauczyciele mają obowiązek dbać o zapewnienie dzieciom optymalnych warunków rozwoju, monitorują cały proces z własnej perspektywy, a w razie wątpliwości informują drugą stronę i wspólnie z nią poszukują sposobów na wsparcie dzieci;
funkcja wychowawcza: rodzice przygotowują dzieci do pełnienia różnych ról społecznych poprzez ustalanie rozmaitych obowiązków domowych czy zabawy tematyczne (zabawa w role). W szkole nauczyciele oczekują od dzieci wykonywania poleceń, zachęcają je do angażowania się w relacje koleżeńskie. Każde takie doświadczenie uczy, jak być kolegą, rodzicem, pracownikiem, kierownikiem czy podwładnym. Wiedzę o rolach społecznych dziecko zdobywa nie tylko na podstawie własnego doświadczenia, ale także dzięki obserwacjom
innych;
funkcja dydaktyczna (kształcąca): zarówno nauczyciele, jak i rodzice przekazują wiedzę i rozwijają umiejętności zarówno w sytuacjach naturalnych, jak i świadomie kreowanych.
By realizacja zadań wynikających z tych wszystkich funkcji była kompletna, rodzice muszą uczestniczyć w życiu szkolnym swego dziecka. Przede wszystkim powinni być dla niego wsparciem, akceptować je i kochać mimo występujących czasem trudności szkolnych. Rodzice modelują postawę dziecka wobec szkoły i nauki, są wzorem, który ono chce naśladować. Są też najlepszym, jeśli nie jedynym źródłem wiedzy o dziecku, o tempie i sposobach jego dotychczasowego rozwoju, o stosunku wobec szkoły i sytuacji pozaszkolnych. Przy ćwiczeniu i przekazywaniu wiedzy stają się „prawą ręką” nauczyciela – pomagają odrabiać zadania domowe, tłumaczą niezrozumiałe treści. Z tego względu nauczyciel powinien zadbać o jak najlepszą relację z rodzicami, przekonywać ich i zachęcić do angażowania się w życie szkolne dziecka.
Współpraca z rodzicami
Zaangażowany rodzic chętnie, na miarę swoich możliwości, podejmie współpracę z nauczycielem dla dobra własnego dziecka.
Zazwyczaj:
• dostarcza informacji o dziecku – stanie zdrowia, rozwoju, sytuacji rodzinnej. Reakcje nauczyciela będą dla niego sygnałem, czy interesuje się on dzieckiem i próbuje zrozumi...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
