Przed oczyma wyobraźni

Wstęp

Jeśli chcesz poczuć się pewniej podczas publicznego wystąpienia, wyobraź sobie, że już je wygłosiłeś i otrzymujesz gratulacje. Procesy zachodzące w mózgu podczas robienia czegoś przebiegają podobnie jak wtedy, gdy tylko to sobie wyobrażamy. Możemy trenować w wyobraźni rzuty piłką, pokonywanie lęków, rozmowę z szefem i uwodzenie ukochanej.

W filmie „Amelia” jest taka scena, gdy tytułowa bohaterka, pełna niepokoju, czeka w barze na spóźniającego się ukochanego – Nino. Wraz z upływającymi sekundami wyobraźnia kobiety zaczyna pracować i tworzy wyrazisty scenariusz wydarzeń. Dla Amelii staje się jasne, że Nino nie przyszedł, ponieważ trafił na bandytów, którzy napadli na bank i wzięli go jako zakładnika. Wyobraźnia przyśpiesza. Pościg policji, wypadek, Nino traci świadomość i pamięć. Potem płynie statkiem do Stambułu, uczestniczy w tajemniczej misji kradzieży rosyjskich głowic nuklearnych, jedzie wozem, który wpada na minę na granicy z Tadżykistanem. W końcu staje się mudżahedinem. Nagle Nino wchodzi do baru i wyobrażenia urywają się. Amelia oddycha z ulgą.

Mentalny film

Reżyserzy filmowi dysponują środkami, które sugestywnie oddają świat wewnętrznych przeżyć. Niekiedy im zazdrościmy, bo sami nie potrafimy tak wyraźnie opowiedzieć innym o doświadczanych stanach i wyobrażeniach. Przeszkadza nam to w porozumiewaniu się, a naukowcom ogromnie utrudnia systematyczne badania takich zjawisk jak wyobraźnia. W jaki sposób można bowiem stwierdzić, czy wyobrażenie jest obrazem podobnym do spostrzeżenia, czy też symulacją zewnętrznego świata, a może innym umysłowym bytem? W historii psychologii zdarzało się nawet, że w ogóle negowano istnienie wyobraźni, z powodu kłopotów z badaniem tego zjawiska! Obecnie naukowcy z uwagą śledzą rezultaty badań mózgu. Możliwość rejestracji zmian aktywności układu nerwowego podczas procesów wyobrażeniowych daje szansę na zrozumienie i podejrzenie wyobraźni.

W 1997 roku Mark D’Esposito z University of Pennsylvania opublikował wyniki badań, których celem było określenie obszarów mózgu aktywnych w momencie uruchomienia procesów wyobrażeniowych. Zakładał, że jeśli wyobrażanie sobie jakiegoś przedmiotu jest przeżyciem podobnym do spostrzegania tej rzeczy, to podobieństwo tych zjawisk powinno mieć odzwierciedlenie w obrazie aktywności mózgu. Uważał także, że jeśli wyobra...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI