Zjawisko „twórczości bez dzieł” jest dobrze znane psychologom i pedagogom, choć różnie bywa przez nich nazywane. Niektórzy używają terminu „twórczość codzienna” lub „twórczość przez małe »t«”, podkreślając w ten sposób różnicę między wybitnymi dziełami sztuki, wynalazczości lub nauki, a zwykłymi pomysłami zwykłych ludzi, które tym tylko się wyróżniają spośród innych, że są nieco bardziej oryginalne lub niestandardowe. Inni mówią o „twórczości potencjalnej”, mając na myśli indywidualne predyspozycje do działań twórczych, które nie zawsze owocują dojrzałymi dziełami. Ktoś może być potencjalnie bardzo utalentowany, ale z powodu rozmaitych czynników blokujących rozwój zdolności twórczych nigdy nie wymyśli niczego oryginalnego i wartościowego. Jeszcze inni używają terminu „aktywność potencjalnie twórcza”, mając na myśli szczególne sposoby zachowania się człowieka, np. dociekliwe zadawanie pytań, dokonywanie oryginalnych skojarzeń czy też posługiwanie się analogią i metaforą. Te zachowania są typowe dla aktywności twórczej w jej ścisłym sensie, aczkolwiek nie mogą jej gwarantować ani tym bardziej zastąpić.
Ujmując rzecz ewolucyjnie, twórczość to ten typ aktywności, dzięki któremu gatunek ludzki wymyślił naukę i sztukę, a przede wszystkim zaprojektował niezliczone wynalazki ułatwiające życie. Z tego punktu widzenia, twórczość ma być wybitna lub żadna, bo tylko wytwory nowe i wartościowe w skali całego gatunku spełniają funkcję innowacyjną i kulturotwórczą. Jakie pożytki płyną z twórczości, która wybitnych dzieł nie przynosi?
Najważniejszy wydaje się pożytek rozwojowy. Aktywność potencjalnie twórcza jest ćwiczeniem funkcji poznawczych, które mogą się przydać w dojrzałej twórczości. Ale oczywiście nie ma żadnej gwarancji, że tak się stanie. Każde dziecko w wieku przedszkolnym jest zdolne do fantazjowania, ale tylko nieliczne dzieci wyrastają na wybitnych twórców, którzy...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
