O potrzebie pomiaru efektów pracy nauczyciela

Wstęp

Bardzo trudno jest zmierzyć efekt pracy nauczyciela. Sami pedagodzy mają z tym problem. Nie zawsze bowiem ich praca i wyraźne postępy uczniów przekładają się na wysokie wyniki egzaminów zewnętrznych. A przecież na podstawie właśnie tych wyników rozliczane są szkoły, a więc i nauczyciele.

Ocena szkoły i nauczycieli na podstawie wyników egzaminów zewnętrznych premiuje szkoły, do których uczęszczają uczniowie mający wysokie umiejętności i wiedzę już w momencie rozpoczęcia nauki. Tacy uczniowie osiągają również zwykle wysokie wyniki na egzaminach zewnętrznych kończących dany etap kształcenia. Ale przecież w większości szkół nauczyciele nie mają tak komfortowej sytuacji. Pracują z różnymi uczniami – zdolnymi i mniej zdolnymi, mającymi mniejsze lub większe braki. Takimi, którzy mimo ogromnego nakładu pracy i dużego postępu w nauce szkolnej, nie są w stanie osiągnąć wysokich wyników podczas egzaminów zewnętrznych.
Obecnie w Polsce rozwijana jest metoda obliczania wskaźnika pozwalająca na szacowanie postępu uczniów w nauce, który dokonuje się w ramach pewnego długotrwałego procesu dydaktycznego, np. nauki w gimnazjum. Wskaźnikiem tym jest edukacyjna wartość dodana (w skrócie EWD).

Czym jest edukacyjna wartość dodana

EWD można wyznaczać na wiele sposobów, jednak w tym artykule zostanie przedstawiona metoda obliczania tej miary, opracowana przez krajowy zespół zajmujący się EWD w ramach projektu „Badania dotyczące rozwoju metodologii szacowania wskaźnika EWD”, rozwijanego przy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego.

EWD pozwala nam mierzyć względny postęp uczniów w nauce w zakresie, jaki jest mierzony masowymi testami osiągnięć szkolnych. W polskich realiach tego typu testami są egzaminy zewnętrzne, do których przystępują uczniowie po każdym zakończonym etapie kształcenia. By móc obliczyć EWD, należy dokonać pomiaru wiedzy i umiejętności ucznia w jakimś obszarze wiedzy na początku jego edukacji w danym cyklu kształcenia, a następnie zmierzyć jego wiedzę i umiejętności, w podobnym zakresie jak w pierwszym pomiarze, po zakończeniu tego cyklu. Na przykład, chcąc wyznaczyć wartość EWD dla ucznia kończącego gimnazjum, musimy posiadać jego wynik na sprawdzianie oraz wynik na egzaminie gimnazjalnym. Warto podkreślić, że EWD mierzy względny postęp. Oznacza to, że bierze pod uwagę wcześniejsze umiejętności uczniów oraz cały bagaż doświadczeń, z którymi przechodzą na wyższy poziom edukacji.

Wyznaczając wartość EWD, korzystamy z zaawansowanych metod statystycznych z rodziny równań regresji. By poprawnie oszacować wartość parametrów takiego równania, musimy posiadać jak największą liczbę pojedynczych pomiarów. Dlatego EWD w polskich warunkach jest liczony obecnie tylko dla gimnazjów (choć prowadzone są próby szacowania EWD dla innych typów szkół). Sposób pomiaru EWD wykorzystywany w Polsce bierze także pod uwagę dysleksję uczniów oraz ich płeć. Są to...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI