NUDA WSTĄPIŁA W EUROPĘ

Wstęp

Zwierzęta nie śmieją się ani nie nudzą. Nuda bowiem wiąże się z używaniem rozumu. Czasem bywa wstępem do życiowych tragedii. Człowiek nudzi się, kiedy jego życie jest bezcelowe. O powstawaniu nudy i o tym, jak jej unikać, mówi MIECZYSŁAW A. KRĄPIEC. O. prof. dr hab. Mieczysław Albert Krąpiec OP jest pracownikiem naukowym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wiele lat był jego rektorem. Stworzył Lubelską Szkołę Filozoficzną. Zainicjował prace nad „Powszechną Encyklopedią Filozofii”, przewodniczy jej Komitetowi Naukowemu.

Michał Gumowski: – Czy nuda jest czymś wyłącznie ludzkim? Czy zwierzęta mogą się nudzić?
Mieczysław A. Krąpiec: – Komizm i nuda są właściwościami ludzkiej natury, wiążą się z używaniem rozumu. Zwierzęta nie śmieją się ani nie nudzą. Z kolei używanie rozumu wiąże się z widzeniem rzeczywistości, która jest różnorodna i nie pozwala pozostać wobec niej obojętnym. Od czasu, kiedy nominalizm zanegował celowość, „nuda wstąpiła w Europę”. Negacja celowości życia, pracy, nauki czy zabawy powoduje utratę sensu. Sens jest następstwem struktury rzeczywistości i celu. Jeśli nie ma celu i reguł działania, wówczas powstaje nuda.

– Czyli nudzi się ktoś, kto nie ma celu?
– Tak. Człowiek nudzi się, kiedy jego życie jest bezcelowe. Jeśli na przykład mąż i żona nie mają dobrego kontaktu ze sobą, jeśli prowadzą życie, w którym nie ma jasno określonego celu, to pojawia się nuda i poszukiwanie jakiegoś celu. Podobna sytuacja zwykle kończy się tragicznie. Można powiedzieć, że nuda jest wstępem do tragedii życiowej. Dlatego też dawniej ludzie bronili się przed nudą. Na dworach królewskich był błazen, który przez swój komizm, śmieszność i wskazywanie różnych niedorzecznych zachowań władcy pobudzał intelektualnie i skłaniał do używania rozumu. Komizm był pozornym zabiciem nudy, odprężeniem.

– A czy obecnie Ojciec Profesor też obserwuje takie pozorne dążenia do zabicia nudy?
– My również uciekamy przed nudą, na przykład pop...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI