Jak podnieść efektywność oświaty? Od czego najbardziej zależy efektywność pracy szkoły? Takie pytania stawiają sobie ludzie zaangażowani w rozwój i doskonalenie systemów edukacyjnych na całym świecie, także w Polsce.
Ministerstwo pracuje nad poprawieniem podstawy programowej, zmianami w systemie egzaminacyjnym, doskonaleniem sposobu prowadzenia nadzoru pedagogicznego i zewnętrznej oceny pracy szkoły. Nadzieje wiązane są ze zmianami w systemie awansu nauczycieli oraz z rozliczaniem szkół za pomocą tzw. edukacyjnej wartości dodanej. Autorzy piszą podręczniki dostosowane do nowej podstawy programowej. Dyrektorzy szkół wprowadzają klasy profilowane i starają się pozyskać dobrych nauczycieli na miejsce mało skutecznych.
Niektórzy mają nadzieję, że oświatę uzdrowi zróżnicowanie płac nauczycielskich lub wprowadzanie nowych technologii (np. tablic interaktywnych). Wielu nauczycieli uważa, że przyczyna niewydolności oświaty leży w za dużych liczebnie klasach, więc podejmowane są próby ich zmniejszenia. Wszystkie te inicjatywy są słuszne, lecz ich efekty mizerne.
Poważne badania naukowe i raporty pokazują, że najważniejszy jest nauczyciel i jego praca z uczniami – uczniowie kształceni przez efektywnego nauczyciela uczą się dwa razy szybciej. Potwierdzają to również osobiste doświadczenia szkolne każdego z nas. Pamiętamy nauczycieli, na których lekcjach uczyliśmy się bardzo dużo, i takich, u których nic nie skorzystaliśmy.
Można zapytać, czy człowiek rodzi się dobrym nauczycielem, czy też można się tego zawodu nauczyć? Jestem zdania, że można i trzeba się uczyć. Dlaczego nie mamy takich wątpliwości w odniesieniu do lekarzy czy inżynierów? Nikt przecież nie sądzi, że lekarzem człowiek się rodzi. Lekarze kształcą się i doskonalą przez całe życie. Nie mogą poprzestać na tym, czego nauczyli się na studiach, ponieważ szybko przestaliby pomagać ludziom. Również nauczyciel stale powinien się doskonalić, szukać nowych metod nauczania, wypróbowywać je i dostosowywać do potrzeb swoich uczniów.
Jedną z takich metod jest ocenianie kształtujące (OK), rozumiane nie tylko jako wystawianie uczniom stopni za ich pracę, ale też ocenianie pomagające uczniom uczyć się. Za prekursorów oceniania kształtującego można uznać Paula Blacka i Dylana Wiliama, którzy w roku 1998 opublikowali książkę Inside the Black Box. Obecnie ocenianie kształtujące uznawane jest za najbardziej efektywną oraz najtańszą metodę poprawy jakości nauczania, d...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
