Głos i mowa to nasz kontakt ze światem zewnętrznym. Uszkodzenia w obu tych płaszczyznach prowadzą do zakłóceń komunikacji, poważnych zaburzeń emocjonalnych i psychicznych, a w skrajnych przypadkach do cierpienia i izolacji społecznej.
Głos rozmówcy dostarcza uważnemu słuchaczowi wielu informacji. Może być oznaką człowieka wrażliwego, nieśmiałego lub znamionować osobę silną i przebojową. Każdy z nas ma możliwość obserwowania tego swoistego instrumentu, ponieważ brzmi on inaczej, gdy jesteśmy radośni, a inaczej gdy ogarnia nas smutek, strach, czy zdenerwowanie. Głos daje również pewne możliwości manipulowania lub ukrywania swoich stanów emocjonalnych poprzez zmianę barwy, natężenia, wysokości. Ale ten sam głos jest naszym identyfikatorem. Ktoś powiedział, że „głos jest przedłużeniem osoby”. Rozpoznajemy się po głosie, ponieważ jest on zbiorem indywidualnych cech akustycznych przynależnych tylko danej jednostce.
Ludzie wielu zawodów wykorzystują głos w sposób profesjonalny, m.in.: aktorzy, nauczyciele, logopedzi, wokaliści, dziennikarze, ale też prawnicy, politycy czy wojskowi. Duża wrażliwość narządu głosu na wewnętrzne czynniki destabilizacyjne w postaci: reaktywności emocjonalnej, temperamentu czy cech osobowości, a z drugiej strony czynniki zewnętrzne, środowiskowe, nakazują dbałość o to swoiste narzędzie pracy.
W trosce o higienę głosu przypominamy podstawowe wiadomości o budowie i funkcjonowaniu aparatu głosowego.
Głos i mowa powstają dzięki współdziałaniu wielu narządów. Foniatrzy dzielą je na narządy: a) wytwarzające strumień powietrza wydechowego potrzebnego dla fonacji (płuca, oskrzela, tchawica), b) wzniecające ton podstawowy (krtań), c) kształtujące barwę głosu i tworzące głoski mowy (gardło, jama nosowa, jama ustna, czyli nasada), (Obrębowski, 1992). W dużym uproszczeniu możemy powiedzieć, że głos powstaje w aparacie krtaniowym, w którym wyróżniamy mięśnie zewnętrzne i wewnętrzne krtani. Mięśnie zewnętrzne regulują możliwość podnoszenia jej w pionie (góra – dół) lub przemieszczają ją ku przodowi bądź tyłowi. Natomiast mięśnie wewnętrzne, czyli właściwe mięśnie krtaniowe, warunkują zwieranie lub rozwieranie szpary głośni, napinanie fałdów głosowych i zmianę ich kształtu.
Fałdy głosowe odgrywają istotną rolę w czynności fonacyjnej, ponieważ mają zdolność do drgań. Od zwarcia fałdó...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
