Moc krytycznego myślenia

Wstęp

Kiedy uczymy młodych ludzi krytycznego myślenia, dajemy im narzędzie potężniejsze od wiedzy. Informacje dosłownie nas zalewają, więc sztuką jest umiejętność oddzielenia prawdy od fałszu, wyciągania właściwych wniosków i wprowadzania ich w życie.

Paula Pilarska jest psychologiem, pracuje w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2 w Tarnowie. Opracowała program nauczania psychologii w szkole średniej.

„Jeśli dasz człowiekowi rybę, nakarmisz go na jeden dzień. Jeśli nauczysz go, jak łowić ryby, nakarmisz go na całe życie” – to przysłowie jest kluczem do edukacji, a tym samym do krytycznego myślenia. Jeśli nauczymy młodych ludzi rozwiązywać jeden problem, to z czasem większość z nich stanie się w tym mistrzami. Jeśli jednak nauczymy ich myślenia krytycznego, to damy im narzędzie, dzięki któremu będą mogli rozwiązywać wiele problemów i podejmować mądre decyzje.

POLECAMY


Krytyczne myślenie polega na ocenianiu napływających informacji, myśli i opinii własnych oraz cudzych, podnosi umiejętności rozpoznawania i odrzucania błędnych idei. Prowadzi do minimalizowania błędów, które często wynikają z patrzenia na problemy z subiektywnej perspektywy (np. kultury, w której zostaliśmy wychowani). Krytyczne myślenie powinno być wolne od emocji i presji społecznej, bo to pozwala dostrzegać wiele opcji, możliwości, rozwiązań (myślenie czarno-białe jest jedną z największych przeszkód). Prowadzi do intelektualnej niezależności, pozwala na zgłębianie i rozwiązywanie problemów, na odrzucanie fałszywych sądów, na kwestionowanie uznanych autorytetów i tradycji.

Kiedy i komu wierzymy?
Na zajęciach z psychologii na każdym kroku staram się uczyć moich podopiecznych krytycznego myślenia. Świetnym wprowadzeniem do zdobywania tej umiejętności jest eksperyment amerykańskiego psychologa Bertrama Forera z 1949 roku. Podczas jednego z wykładów entuzjastycznie przedstawił studentom pierwszego roku psychologii wymyślony przez siebie test jako nowe narzędzie do badania osobowości. Zaintrygował ich na tyle, że poprosili Forera, aby wypróbował go na nich. Naukowiec zgodził się. Po tygodniu każdy student otrzymał kopertę ze swoim nazwiskiem – w środku znajdował się wynik testu, czyli opis osobowości. Forer poprosił studentów, aby po przeczytaniu wyników ocenili w skali od 0 do 5, na ile trafnie test opisuje ich osobowość, oraz z 13 podanych stwierdzeń wybrali te, które są prawdziwe w odniesieniu do nich, np. „Masz olbrzymią potrzebę, aby inni lubili cię i podziwiali”; „Masz tendencję do bycia krytycznym wobec siebie”; „Masz dużo ukrytych / niewykorzystanych zdolności”; „Czasami jesteś ekstrawertykiem, uprzejmym i kontaktowym, a innym razem jesteś zamknięty w sobie i nieu...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI