Komu i do czego potrzebny jest w szkole psycholog?

Wstęp

Psycholog potrzebny jest uczniom, nauczycielom i rodzicom. Często inicjuje proces zmian, pomaga i wspiera, ale nie zastępuje nauczycieli ani rodziców w nauczaniu i wychowaniu. Psycholog nie jest cudotwórcą, który „naprawi” lub odmieni dziecko.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

W myśl najnowszego rozporządzenia MEN o pomocy psychologiczno-pedagogicznej, które weszło w życie 1 lutego 2011 roku, uczniowie, rodzice uczniów i nauczyciele mogą w szkole liczyć na pomoc psychologiczno-pedagogiczną. Na czym ta pomoc ma polegać?
Przede wszystkim na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu jego indywidualnych możliwości psychofizycznych, wynikających w szczególności:

• z niepełnosprawności,
• z niedostosowania społecznego,
• z zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
• ze szczególnych uzdolnień,
• ze specyficznych trudności w uczeniu się,
• z zaburzeń komunikacji językowej,
• z choroby przewlekłej,
• z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,
• z niepowodzeń edukacyjnych,
• z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi,
• z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą.

Sporządzenie trafnej diagnozy problemów dziecka – rozpoznanie sytuacji rodzinnej, indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia, jego możliwości psychofizycznych, uzdolnień i zainteresowań – jest konieczne do zaplanowania w szkole działań wspierających dziecko, stworzenia odpowiednich warunków do jego prawidłowego rozwoju i zaspokojenia potrzeb. Gdy uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dyrektor przedszkola czy szkoły ustala dla niego formy, sposoby i okres udzielania takiej pomocy oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane.

Zespół różnych specjalistów

Diagnozą problemów uczniów zajmują się w szkole nie tylko psycholog i pedagog, ale również nauczyciele i inni specjaliści pracujący z dzieckiem. Planowanie i koordynowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest zadaniem zespołu powoływanego przez dyrektora szkoły, składającego się z nauczycieli, wychowawców oraz specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem.

Do zadań zespołu należy:   
- ustalenie zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, w tym szczególnych uzdolnień;
- określenie zalecanych form, sposobów i okresu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, a w przypadku ucznia posiadającego orzeczenie lub opinię – także z uwzględnieniem zaleceń zawartych w orzeczeniu lub opinii;
- zaplanowanie działań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposobu ich realizacji dla uczniów gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej.
Osoby tworzące zespół powinny określić zakres i rodzaj współpracy oraz swoje kompetencje, zasoby, jakimi dysponują, niezbędne terminy i podział odpowiedzialności. Powinny również umówić się na aktywną współpracę.

Ponieważ uczniowie potrzebują często różnorodnej pomocy, warto żeby w szkole powstał także zespół interdyscyplinarny, w którym będą działać osoby o różnorodnych umiejętnościach (zasobach), by mogły się wzajemnie inspirować, wymieniać informacjami, ustalać plany postępowania oraz skutecznie angażować się w pracę. Powinien to być zespół ludzi sobie życzliwych, którzy będą się wspierać i uzupełniać, a nie rywalizować ze sobą. Warto też wybrać koordynatora, czuwającego nad zakresem i rodzajem podejmowanych działań. Zgodnie z nowym rozporządzeniem o pomocy psychologiczno-pedagogicznej, takie zespoły powstaną w każdej szkole, warto więc wykorzystać je do zaspokojenia potrzeb uczniów.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana jest w szkole w różnych formach, m.in.:
- klas terapeutycznych,
- zajęć rozwijających uzdolnienia,
- zajęć dydaktyczno-wyrównawczych,
- zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym,
- zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej – w przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych,
- porad i konsultacji.
Połączenie różnorodnych form i sposobów pomocy psychologiczno-pedagogicznej na terenie szkoły może dobrze służyć wspieraniu rozwoju ucznia i rozwiązywaniu jego problemów.

Psycholog w szkole

Naczelną wartością dla psychologa szkolnego powinno być dobro dziecka. Gdy o tym pamięta, bez trudu określi właściwy cel swoich
działań i nie ulegnie naciskom osób i instytucji, które mają inne priorytety.

Dbanie o prawidłowy rozwój dziecka, wychowanie i nauczanie wymaga czasu i zaangażowania. Każda z osób kontaktująca się z uczniem w szkole, w domu, na lekcji, na przerwie, podczas wycieczki szkolnej czy w kościele oddziałuje na niego. Trzeba mieć tego świadomość, by odpowiednio to wykorzystać. Nic nie dzieje się z dnia na dzień. Rozwój dziecka, jego dorastanie i nabieranie doświadczenia życiowego jest procesem – wymaga czasu, uważności, zaangażowania i współpracy wszystkich osób z otoczenia dziecka. Rodzice, nauczyciele, wychowawcy, psycholog i inni specjaliści powinni ze sobą rozmawiać, wymieniać się doświadczeniami i wspólnie wypracowywać najlepsze rozwiązania. Na taki rodzaj współpracy warto się umówić już na początku roku szkolnego.

W nowym rozporządzeniu MEN bardzo dokła...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI