Zjawisko wypalenia u dzieci
Wypalenie (burnout) to zjawisko psychologiczne, które polega na psychofizycznym i emocjonalnym wyczerpaniu spowodowanym wykonywaniem danej czynności oraz niechęcią do jej kontynuowania. Wypalenie składa się z trzech komponentów:
POLECAMY
- z wyczerpania emocjonalnego (brak satysfakcji z wykonywania danej czynności, osoba jest ciągle zmęczona, zniechęcona, zdenerwowana), któremu towarzyszy brak chęci do życia i działania. Uczeń w kontaktach z innymi staje się oschły lub obojętny,
- z depersonalizacji, która cechuje się zmianą podejścia do innych, brakiem chęci do kontaktu psychicznego z innymi,
- z zaburzenia przystosowania, które przejawia się spadkiem poczucia własnej wartości i kompetencji. W tej fazie mogą dominować chęć ucieczki, zachowania agresywne czy autodestrukcyjne.
Przyczyną wypalenia u dzieci jest zbyt długi stres, który prowadzi do tego, że dziecko czuje się przeciążone, wyczerpane i wypalone. Tym samym uniemożliwia on uczniowi utrzymanie motywacji do pracy nad innymi zadaniami. Dzieci mogą się wypalić z różnych powodów, ale objawy wypalenia są takie same. W grupie ryzyka znajdują się dzieci, które uczą się i myślą inaczej. Napotykają one więcej przeszkód i niepowodzeń niż ich rówieśnicy.
Wypaleniu u dzieci można zapobiegać. Rozmowę z uczniem zacznij od emocji, jakie odczuwa. Porozmawiaj z nim, czy ma jakieś trudności, w jaki sposób się uczy, spędza wolny czas w domu. Wyjaśnij uczniowi, że to normalne, że po szkole jesteśmy zmęczeni, wówczas potrzebny jest krótki odpoczynek. Podkreśl, jak ważna jest rutyna i przewidywalność. Przeprowadź z uczniem zajęcia dotyczące zarządzania czasem, pokaż, do czego służy planer, terminarz. Zwróć jego uwagę na to, jak ważne są przerwy podczas nauki, i wyjaśnij, że podczas pracy ważne jest, aby dać z siebie wszystko, dlatego istotne jest wyeliminowanie wszelkich rozpraszaczy i „przeszkadzaczy” w tym czasie.
7 typowych objawów wypalenia u dzieci:
- prokrastynacja, czyli dobrowolne zwlekanie z realizacją zamierzonych działań mimo posiadanej świadomości pogorszenia sytuacji wskutek opóźnienia;
- apatia – stan, który charakteryzuje się obojętnością na wiele spraw, brakiem chęci do jakiejkolwiek aktywności fizycznej oraz kontaktów z ludźmi. Charakterystyczne dla apatii jest ograniczenie wykonywania codziennych obowiązków do całkowitego minimum i spadek poziomu energii życiowej. Bardzo często rzeczy, które wcześniej sprawiały cierpiącemu na apatię przyjemność i stanowiły formę relaksu, nagle przestały mieć całkowicie znaczenie;
- unikanie sytuacji, które wymagają zaangażowania i aktywności;
- odczuwanie silnego niepokoju lub strachu;
- negatywne nastawienie do innych ludzi i rzeczy, które się robi;
- problemy z koncentracją;
- drażliwość.
Z rodzicami ucznia porozmawiaj o tym, czym jest wypalenie, jak ważne są od czasu do czasu pominięcie jakiegoś obowiązku, odprężenie i regeneracja. Zwróć uwagę rodziców na to, czy dziecko ma możliwość uczenia się w spokojnym miejscu, bez rozpraszaczy typu telefon cz...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
