Prof. dr hab. Dariusz Doliński specjalizuje się w psychologii zachowań społecznych, emocji i motywacji. Jest dziekanem Wydziału Zamiejscowego SWPS we Wrocławiu.
Ludzie od dawna przeciwstawiają sobie rozum i emocje: racje rozumu są słuszne, emocji – nie. Co gorsza, emocje przeszkadzają rozumowi, który bez nich funkcjonowałby znacznie lepiej. Przez wiele lat psychologia zdawała się potwierdzać słuszność takiego przekonania. Badania pokazywały na przykład, jak pod wpływem emocji dochodzi do zaburzeń funkcjonowania człowieka, jak zniekształcają się jego sądy o świecie społecznym i o nim samym. Psychologia ramię w ramię z wiedzą zdroworozsądkową wiodła nas jednak przez lata na manowce. Dziś wiemy już, że gdyby nie emocje, ludzki rozum nie mógłby działać efektywnie.
Wyobraźmy sobie wizytę w wielkim sklepie obuwniczym. Rzut oka na półkę wystarczy nam, aby stwierdzić, że nie ma na niej butów, które nam się podobają. Taki sam wynik przynosi pobieżne obejrzenie dwóch innych półek, dopiero na czwartej znajdujemy trzy pary butów, które uważamy za niezłe. Podobają nam się jeszcze pewne buciki z siódmej półki. Wszystko, co musimy teraz zrobić, to przymierzyć kilka par. Emocje dokonały wstępnej, bardzo ważnej selekcji. Skoro 376 par butów nam się nie spodobało, to nie musimy się już nimi zajmować!
Wyobraźmy sobie teraz człowieka, który nie odczuwa emocji. Musiałby on systematycznie oceniać każdą z par butów. Co gorsza, musiałby to robić pod różnymi względami (odporność na wilgoć, sprężystość, trwałość materiału, zgodność koloru z kolorami najczęściej używanej odzieży itp.).
Dziś zatem psychologia już wie, że bez sprawnie działających emocji nie ma sprawnie działającego rozumu, a dowodów na to dostarczają na przykład neuropsychologiczne badania pacjentów z uszkodzonym jądrem migdałowatym.
Bardzo trudno jest mi odpowiedzieć na pytanie, które odkrycie psychologii uważam za najważniejsze. Psychologia naukowa dokonała bowiem w swojej...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
