Pojawieniu się depresji u ludzi starszych sprzyjają dwie grupy czynników: psychospołeczne i biologiczne. Są to: podeszły wiek, płeć i stan cywilny, niewydolność fizyczna, wydarzenia życiowe, rodzaj i jakość wsparcia społecznego, wykształcenie, poziom funkcjonowania finansowego i występowanie depresji w rodzinie. Duże znaczenie ma też stan somatyczny i sprawność procesów poznawczych. Współwystępując, czynniki te wzmacniają swoje oddziaływanie, co powoduje trudności w rozpoznawaniu i leczeniu depresji.
Badacze (między innymi Berg i jego współpracownicy) proponują podział depresji u osób starszych na trzy rodzaje. Pierwszym jest depresja o wczesnym początku (przed 60. rokiem życia). Towarzyszy jej przewlekła podatność psychobiologiczna, być może spowodowana obciążeniem genetycznym, i wysoki poziom neurotyzmu (charakterystyczne jest też częstsze występowanie depresji wśród krewnych pierwszego stopnia). Rodzaj drugi to depresja o późnym początku (po 60. roku życia), która spowodowana jest licznymi, nasilonymi stresami występującymi w ciągu 12 miesięcy przed jej pojawieniem się. I wreszcie rodzaj trzeci – depresja o późnym początku, której towarzyszy wiele zagrożeń związanych z chorobami naczyń krwionośnych.
Badacze depresji u osób w podeszłym wieku udowodnili, że istnieje związek pomiędzy jej pojawieniem się a stanem cywilnym. Małżeństwo znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji. Co ciekawe, chroni kobiety przed zapadnięciem na tę chorobę o wiele słabiej niż mężczyzn. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że w przypadku wielu kobiet czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu depresji są brak pracy poza domem, obciążenie wychowywaniem dzieci i brak satysfakcji ze związku.
Inną ważną przyczyną pojawienia się tej choroby u osób w podeszłym wieku jest niewydolność fizyczna. Z różnych badań wynika, że dotyka ona aż 67 proc. ludzi, którzy ukończyli 80 lat (w grupie czterdziestolatków występuje u ok. 7 proc.). Związek między niewydolnością fizyczną a depresją jest szczególnie silny, gdy pojawiają się schorzenia takie, jak udar, choroba Parkinsona, choroby układu oddechowego i zapalenie stawów. W epidemiologicznym badaniu – znanym jako Gospel Oak – stwierdzono, że wśród osób cierpiących z powodu przewlekłych chorób somatycznych depresja występowała dwudziestokrotnie częściej niż u osób sprawnych fizycznie. Okazało się też, że wsparcie społeczne zmniejsza częstość występowania depresji u ludzi z niewydolnością fizyczną. Generalnie, w utrzymywaniu dobrego samopoczucia osób w podeszłym wieku najważniejsz...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
