BOLESNY IDEAŁ

Potrzeba bycia idealnym potrafi skutecznie odebrać chęć do życia – stwierdził doktor Paul Hewitt z Uniwersytetu British Columbia. „W czasie ostatnich dwóch dekad ustaliliśmy, że przymus doskonałości często łączy się ze zwiększonym poziomem depresyjności, odczuwanego napięcia i zaburzeniami jedzenia”. Wątpliwości nastręcza już definicja perfekcjonizmu. Czy Adama Małysza, do znudzenia trenującego ułożenie ciała w powietrzu, prześladuje poczucie smutku? Czy Robert Korzeniowski, perfekcyjnie balansujący ciałem na granicy biegu, ma powody do obaw o swoją kondycję psychiczną? Prawdopodobnie nie. Badacze uważają, że czym innym jest dążenie do osiągnięć, a czym innym chorobliwe pragnienie doskonałości. Narzucanie sobie wysokich standardów jest składnikiem perfekcjonizmu, ale to jeszcze nie czyni z nas perfekcjonistów. „Tych ludzi nie opuszcza przeświadczenie, że skoro robią coś dobrze, to powinni to robić jeszcze lepiej” – powiedział profesor Gordon Flett z Uniwersytetu York w Toronto.

Flett, który wyniki swoich badań przeprowadzonych z Hewittem i zespołem współpracowników opublikował w jednym z ostatnich numerów „Journal of Personality and Social Psychology”, wyróżnia dwie formy perfekcjonizmu: zewnętrzny i wewnętrzny. Zewnętrzny przymus dążenia do ideału to poczucie, że tylko będąc nieskazitelnym, zyska się wysoką ocenę innych. Najczęściej takie osoby doświadczają wrażenia nacisku i braku wsparcia ze strony otoczenia, czemu zazwyczaj towarzyszą objawy depresji i poczucia beznadziejności. Perfekcjonizm wewnętrzny jest nieco bardziej skomplikowany. Wymaganie od siebie najwyższych standardów to prawdopodobnie jedynie czynnik zwiększający ryzyko perfekcjonizmu zewnętrznego. Wewnętrzny perfekcjonista radzi sobie z sytuacjami niskiego natężenia stresu, ale gdy coś mu idzie źle, częściej jest przygnębiony, podenerwowany lub myśli o samobójstwie.

Badania Fletta i Hewitta wsk...